Τετάρτη 29 Ιουνίου 2011

ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΡΥΦΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΥ

Λόγος
undefined
Περίληψη 28ης Ομιλίας, στην περικοπή Ματθ. 16,13-19.
Οι δύο απόστολοι είναι λαμπροί φωστήρες, λαμπρύνοντας την Εκκλησία με τη συνάντησή τους κατά την εορτή της 29ης Ιουνίου, η οποία δεν προκαλεί έκλειψη, αλλά έκλαμψη. Υπενθυμίζοντας τις πράξεις τους τίποτε δεν προσθέτομε στα αγαθά τους, αλλ’ αυξάνομε αντίθετα τα δικά μας αγαθά. Κεντρικό σημείο της ομιλίας είναι η περιγραφή της αντιθετικής κινήσεως του πειρασμού και της μετάνοιας. Ο πειραστής έπεισε τον Πέτρο να επιδιώκει περισσότερο ζήλο από τον αναγκαίο, αλλ’ ενώ αυτός έφθασε στο σημείο όπου αρχίζει η πτώση, νίκησε τον πειραστή με την αυτοκατάγνωση, την αυτο­κριτική του. Κατέστη υπόδειγμα ειλικρινούς μετάνοιας για την πτώση του στην άρνηση του Χριστού και πατέρας του γένους των θεοσεβών. Ο Παύλος πάλι με τη μετάνοιά του για την καταδίωξη της χριστιανικής πίστεως και την μετέπειτα δραστηριότητά του κατέστη υπόδειγμα καρτερίας. Οι δύο απόστολοι είναι ισάξιοι σε λαμπρότητα, γι’ αυτό και η Εκκλησία «μίαν και την αυτήν αμφοτέροις νέμει τιμήν».
ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΡΥΦΑΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΠΑΥΛΟΥ
1. Η μνήμη καθενός από τους αγίους ερχόμενη κατά την εόρτιο ημέρα αυτής, είναι κοινή αφορμή ευφρο­σύνης και στα πλήθη και στις πό­λεις και στους πολίτες και στους πολιτάρχες και γίνεται πρόξενος μεγάλης ωφέλειας σε όλους τους εορτάζοντες... Γιατί λέγει ο σοφός Σο­λομών «η μνήμη του δικαίου συνο­δεύεται από εγκώμια, και όταν εγκωμιάζεται ο δίκαιος ευφραίνονται οι λαοί» (Παροιμ. 10, 7). Γιατί, όπως κατά τη νύχτα, όταν αναφθεί λαμπάδα το φως φέγγει για την ανάγκη και την από­λαυση όλων των παρόντων, έτσι και ο θεάρεστος βίος κάθε αγίου και το μακάριο τέλος του και η δοσμένη χάρη σ' αυτόν από τον Θεό λόγω της καθαρότητας του βίου, προβαλλόμενος στο μέσον με τη μνήμη σαν κάποιος ολόλαμπρος πυρσός, προσ­φέρει κοινή την πνευματική ευφροσύνη και την ωφέλεια στους συναθροισμένους. Και όπως ακριβώς όταν γίνει ευφορία στη γη δεν ευχαριστούνται μόνον οι γεωργοί, αλλά και όλοι οι άν­θρωποι (γιατί η απόλαυση από τους καρπούς της γης είναι κοινή σε όλους), έτσι και η προς τον Θεό καρποφορία των αγίων με την αρετή δεν ευφραίνει μόνο τον γεωργό των ψυχών, αλλά και όλους εμάς, αφού βρίσκεται μπροστά μας ως κοινή τρυφή και απόλαυση των ψυχών μας. Αλλωστε και όταν είναι ακόμη παρόντες σ’ αυτόν τον βίο οι άγιοι είναι όλοι προτροπή προς την αρετή για όλους εκείνους που τους ακούουν και τους βλέπουν με σύνεση· γιατί είναι έμψυχες εικόνες της αρετής, αυτοκίνητες στήλες κάθε καλού, βιβλία ζωντανά που ομιλούν γι' αυτά που οδηγούν στα ανωτέρα, και όταν μεταβούν από αυτόν τον βίο με τη μνήμη των καλών σε εκείνους συντηρούν για χάρη μας αθάνατη την από αυτούς ωφέλεια. Η μνήμη επίσης των αγαθών έργων εκείνων είναι εγκώμιο εκείνων, που χρεωστείται βέβαια από εμάς σε εκείνους για την προγενέστερη ωφέλεια, είναι όμως χρήσιμο σε μας και τώρα, για το όφελος που προξενείται σ’ εμάς και τώρα από αυτούς.

2. Δεν προσθέτομε βέβαια κάτι στα αγαθά εκείνων υπενθυμίζοντας τις πράξεις τους. Πώς δηλαδή θα μπορούσαμε να το κάνομε αυτό εμείς που δεν είμαστε ικανοί ούτε την αρετή τους να παραστήσομε ολόκληρη; Γιατί φιλοτιμήθηκαν παρακινούμενοι από τις πάνω από το λόγο αμοιβές που είχε υποσχεθεί ο Θεός, να δεί­ξουν, όσο επέτρεπε η φύση, και τρόπο ζωής που υπερβαίνει κάθε λόγο. Δεν αυξάνομε λοιπόν τα προσόντα αυτών εγκωμιάζοντάς τους, μακριά μια τέτοια σκέψη! αλλά αυξάνομε τα από εκείνους προξενούμενα σε μας αγαθά ανυψώνοντας τους εαυτούς μας προς εκείνους σαν θεοφεγγείς λυχνίες και κατανοώντας και προσδεχόμενοι περισσότερο την από εκείνους προερχόμενη καλλοποιό δύναμη.

3. Αν η μνήμη κάθε αγίου τελείται, για τους λόγους που είπα­με, από εμάς με ύμνους και τα εγκώμια που ταιριάζουν σ’ αυτούς, πόσο περισσότερο πρέπει του Πέτρου και του Παύλου, της κορυ­φαίας ακρότητας του κορυφαίου χορού των Αποστόλων; Αυτοί είναι κοινοί πατέρες και καθοδηγητές όλων εκείνων που φέρουν το όνομα του Χριστού, αποστόλων, μαρτύρων, οσίων, ιερέων, ιεραρχών, ποιμένων και διδασκάλων, και όλων των ποιμαινομένων και διδασκομένων, ως αρχιποιμένες ή και αρχιτέκτονες της κοινής όλων ευσέβειας και αρετής, και «ως φωστήρες στον κόσμο που επέχουν θέση ζωής» (Φιλ. 2, 16), που τόσο πολύ ξεπερνούν σε λάμψη εκείνους που διέλαμψαν με την ευσέβεια και την αρετή τους, όσο υπερβαίνει τους άλλους αστέρες ο ήλιος, ή όσο οι ουρανοί τους ουρανούς, διηγούμενοι την ανώτατη δόξα του Θεού· τόσο πολύ ξεπερνούν το μέγεθος των ουρανών και το κάλλος των αστέρων και την ταχύτητα και των δύο και την τάξη και τη δύναμη, όσο αυτοί φανερώνουν και τα πάνω από την αίσθηση προς αυτά τα υπερουράνια και υπερκόσμια, και αναπέμπουν φως, «στο οποίο δεν υπάρχει παραλλαγή ή αποσκίασμα μετατροπής» (Ιακ. 1, 17), όχι μόνο εξάγοντας από το σκότος στο θαυμαστό αυτό φως, αλλά καθι­στώντας με τη μετάδοση αυτούς που μετέχουν φως και γεννήμα­τα τέλειου φωτός, ώστε και ο καθένας από αυτούς κατά τη μελλο­ντική ένδοξη παρουσία και επιφάνεια του αρχίφωτου και θεάν­θρωπου Λόγου να λάμψει σαν ήλιος.

4. Τέτοιοι φωστήρες έχοντας ανατείλει σήμερα σε μας ο ένας μαζί με τον άλλο λαμπρύνουν την Εκκλησία· γιατί η σύνοδος αυτών δεν προκαλεί έκλειψη, αλλά περίσσεια φωτός· γιατί δεν συμβαίνει, περιπολώντας ο ένας επάνω, να είναι εδραιωμένος στα ύψη, και ο άλλος να είναι χαμηλότερα για να υποσκιάσει τον άλλο, ούτε ο ένας να ηγείται της ημέρας και ο άλλος της νύχτας, ώστε φερόμενος αντίκρυ να πέσει στη σκιά, ούτε ο ένας να εκπέμπει το φως και ο άλλος να παίρνει το φως από εκεί, ώστε να παθαίνει από αυτό αλλοίωση, δεχόμενος άλλοτε αλλιώς τον φωτι­σμό ανάλογα με την απόσταση, αλλά, αφού και οι δύο κατέστη­σαν εξίσου μέτοχοι του Χριστού, της αστείρευτης πηγής, του αιώ­νιου φωτός, απέκτησαν ίσο και το ύψος και τη δόξα και τη λαμπρότητα. Γι' αυτό και είναι αλληλουχία η σύνοδος των φω­στήρων αυτών, που χορηγεί διπλάσια έλλαμψη στις ψυχές των πιστών.

5. Αλλ’ ο πρώτος αποστάτης που οδήγησε σε αποστασία από τον Θεό και τον πρώτο άνθρωπο, βλέποντας ήδη εκείνον που έπλασε τον Αδάμ πατέρα του γένους των ανθρώπων, να αναπλά­θει ύστερα τον Πέτρο πατέρα του γένους των αληθινά θεοσεβών, και όχι μόνο βλέποντας, αλλά και ακούοντας αυτόν να λέγει προς αυτόν, «συ είσαι Πέτρος, και πάνω σ’ αυτή την πέτρα θα οικοδο­μήσω την Εκκλησία μου» (Ματθ. 16, 18)· αφού έμαθε αυτό ο αρχέκακος από τη φθονερή κακία του πειράζει και τον Πέτρο τον αρχηγό του γένους των θεοσεβών, όπως άλλοτε και τον Αδάμ τον αρχηγό του γένους των ανθρώπων. Γνωρίζοντας όμως ότι αυτός ήταν στολισμένος με σύνεση και πυρωμένος από την αγάπη προς τον Χριστό, δεν τολμά βέβαια την κατά πρόσωπο επίθεση, αλλά παραπλανώντας τον με δόλο κατά κάποιο τρόπο από πλάγια, και μάλιστα από δεξιά, τον πείθει να πράττει πέρα από τα αναγκαία, και κατά τον καιρό του σωτηρίου πάθους, λέγοντας ο Κύριος προς τους μαθητές, «αύτη τη νύχτα όλοι θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους προς εμένα» (Ματθ. 26, 31), αυτός πρόβαλε με απείθεια αντίρρηση. Και όχι μόνον αυτό, αλλά έθετε και τον εαυτό του πάνω από όλους, λέγοντας ότι, και αν όλοι σκανδαλισθούν, αλλ’ εγώ όχι. Εγκαταλείπεται λοιπόν περισσότερο από τους άλλους, επειδή κυριεύθηκε από αλαζονεία, ώστε, αφού ταπεινωθεί περισσότερο από τους άλλους, να παρουσιασθεί στον κατάλληλο καιρό λα­μπρότερος, όχι όπως ο Αδάμ που πειράσθηκε και συγχρόνως νικήθηκε και καταποντίσθηκε τελείως, αλλά, αφού πειράσθηκε και παρασύρθηκε για λίγο, νίκησε τον πειράζοντα. Πώς; Με την απευθείας κατάκριση του εαυτού του και τη σφοδρή λύπη και μετάνοια, και με το δραστικό προς εξιλέωση φάρμακο, τα δά­κρυα· γιατί λέγει· «καρδιά συντριμμένη και ταπεινωμένη ο Θεός δεν θα την εξουθενώσει» (Ψαλμ. 50, 12), και η αρεστή στον Θεό λύπη προκαλεί μετάνοια αμετάτρεπτη προς σωτηρία, και «αυτός που σπέρνει την παράκληση με δάκρυα, θα θερίσει με αγαλλίαση τη συγ­χώρηση» (Ψαλμ. 125, 5).

6. Θα μπορούσε όμως κανείς να δει εξετάζοντας αυτόν, ότι όχι μόνο θεράπευσε με τη μετάνοια και το οδυνηρό πένθος την άρνη­ση στην οποία παρασύρθηκε, αλλά και ότι ξερρίζωσε τελείως από την ψυχή του το πάθος εξαιτίας του οποίου εγκαταλείφθηκε περισσότερο από τους άλλους. Και αυτό θέλοντας να δείξει σε όλους ο Κύριος, μετά το σαρκικό πάθος του για χάρη μας και την από τους νεκρούς τριήμερη ανάστασή του, χρησιμοποίησε προς τον Πέτρο τα λόγια που αναγνώσθηκαν σήμερα στο ευαγγέλιο, λέγοντας προς αυτόν «Σίμων υιέ του Ιωνά, με αγαπάς περισσότερο από αυτούς», δηλαδή από τους μαθητές μου. Και πρόσεχε την προς το ταπεινότερο μεταβολή αυτού. Αυτός δηλαδή που πρωτύτερα, και χωρίς να ερωτηθεί, τοποθέτησε πάνω από τους άλλους τον εαυτό του και είπε, «και αν όλοι σε αρνηθούν, όμως όχι εγώ», τώρα ερωτώμενος, εάν τον αγαπά περισσότερο από τους άλλους, συμφωνεί βέβαια ότι τον αγαπά, το περισσότερο όμως παραλείπει να το πει, λέγοντας· «ναι, Κύριε, συ γνωρίζεις ότι σε αγαπώ».

7. Τί λέγει λοιπόν ο Κύριος; Επειδή έδειξε αυτόν ότι ούτε από την προς αυτόν αγάπη εξέπεσε και ότι απέκτησε την ταπείνωση, εκπληρώνει την από παλαιά προς αυτόν υπόσχεση και λέγει προς αυτόν, «ποίμαινε τα αρνιά μου». Πραγματικά, όταν ονομά­ζει οικοδομή το σύνολο αυτών που πιστεύουν σ’ αυτόν υπόσχεται ότι θα τον τοποθετήσει θεμέλιο, λέγοντας «συ είσαι Πέτρος και επάνω σ’ αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου» (Ματθ. 16, 8). Όταν ο λόγος γίνεται για την αλιεία τον κάμνει αλιέα ανθρώ­πων, λέγοντας «από τώρα θα αλιεύεις ανθρώπους» (Λουκά 5, 10). Όταν πάλι κάνει πρόβατα τους δικούς του τοποθετεί τον Πέτρο ποιμένα, λέγοντας «ποίμαινε τα αρνιά μου, ποίμαινε τα πρόβατά μου» (Ιω. 21, 15-16). Μπορούμε όμως αδελφοί, να αντιληφθούμε και από εδώ, ότι όσο ποθεί τη σωτηρία μας ο Κύριος τόσο περισσότερο και από αυτούς που τον αγαπούν δεν ζητεί τίποτε άλλο, παρά να μας οδηγούν προς τη βοσκή και τη σωτήρια μάνδρα.

8. Ας ποθήσομε λοιπόν και εμείς τη σωτηρία μας και ας δείξομε υπακοή σ’ αυτούς που με έργο και λόγο μας οδηγούν προς αυτήν· γιατί αρκεί να θελήσει καθένας από εμάς να πορευθεί τον δρόμο που οδηγεί προς τη σωτηρία, και ο καθηγητής έφτασε ετοιμασμέ­νος από τον κοινό Σωτήρα, και ο χορηγός της σωτηρίας είναι ετοι­μότατος εξαιτίας της υπερβολικής φιλανθρωπίας του ως αυτό­κλητος, ή μάλλον όντας αυτοπαράκλητος. Και ερωτά τρεις φορές, ώστε αποκρινόμενος εκείνος τρεις φορές, να δώσει την καλή ομο­λογία και με την τριπλή ομολογία να θεραπεύσει την τριπλή άρνηση· και τρεις φορές τον ορίζει επικεφαλής στα αρνιά και τα πρόβατά του, τοποθετώντας κάτω από τον Πέτρο και τις τρεις τάξεις των σωζομένων, τη δουλεία, την μισθοφορία και την υιότητα, ή την παρθενία, τη χηρεία με σωφροσύνη και τον τίμιο γάμο. Αλλά ο Πέτρος, ερωτώμενος πάλι και πάλι αν αγαπά τον Χριστό, στενοχωρήθηκε, λέγει, από τις επανειλημμένες ερωτήσεις επειδή νόμισε ότι δεν τον πίστευε. Γνωρίζοντας όμως τον εαυτό του, ότι τον αγαπά και μη αγνοώντας ούτε και αυτό, ότι γνωρίζεται από αυτόν που τον ερωτά περισσότερο από όσο ο ίδιος γνωρίζει τον εαυτό του, περισφιγμένος κατά κάποιο τρόπο από παντού, δεν ομολογεί μόνο ότι τον αγαπά, αλλά και κηρύττει, ότι ο αγαπώμενος από αυτόν είναι ο Θεός των όλων, λέγοντας· «συ, Κύριε, γνω­ρίζεις τα πάντα, συ γνωρίζεις ότι σε αγαπώ» (Ιω. 21, 17)· γιατί το να γνωρί­ζει τα πάντα είναι γνώρισμα του Θεού των πάντων.

9. Ο Κύριος όμως αφού αυτός έκαμε αυτή την ομολογία από την ψυχή του, όχι μόνο τον χειροτονεί ποιμένα και αρχιποιμένα όλης της Εκκλησίας του, αλλά υπόσχεται ότι θα τον περιζώσει με τόση δύναμη, ώστε να δείξει υπομονή και μέχρι θανάτου, και μάλιστα σταυρικού θανάτου, αυτός που πριν από την υπόσχεση αυτή δεν άντεξε ούτε στην ερώτηση και λαλιά ενός κοριτσιού. «Σε διαβεβαιώνω αληθινά», είπε προς αυτόν, «ότι όταν ήσουν νεώ­τερος» και στη σωματική και στην πνευματική ηλικία, «έζωνες τον εαυτό σου», δηλαδή χρησιμοποιούσες τη δύναμή σου και περ­πατούσες όπου ήθελες, όντας αυτοκίνητος και ζώντας σύμφωνα με την προαίρεση που είχες από τη φύση σου, όταν όμως θα γε­ράσεις φθάνοντας στο άκρο της σωματικής και της πνευματικής ηλικίας, «θα απλώσεις τα χέρια σου»· με τα λόγια αυτά προδηλώνει το δια του σταυρού τέλος του και μαρτυρεί ότι το δέσιμό του πάνω σ’ αυτόν δεν θα γίνει χωρίς τη θέληση του Πέτρου. Θα απλώσεις λοιπόν ο ίδιος τα χέρια σου και άλλος θα σε ζώσει, δη­λαδή θα σε ενδυναμώσει και θα σε φέρει όπου δεν θέλεις φεύγο­ντας από τους ανθρώπους επειδή η φύση δεν θέλει τη διάλυσή της με το θάνατο· γιατί το υπερφυσικό μαρτύριο του Πέτρου δεί­χνει τη σχέση της φύσεώς μας εδώ προς τη ζωή· γιατί εκείνα, λέγει, θα υπομείνεις με καρτερία και με τη θέλησή σου για μένα και τη μαρτυρία μου παίρνοντας δύναμη από μένα, τα οποία επειδή είναι πάνω από τη φύση δεν τα θέλει ως από τη φύση της η φύση.

10. Αλλά ο Πέτρος βέβαια τέτοιος ήταν, όσο μπορούμε από αυτά τα λίγα να γνωρίσομε. Τί ήταν όμως ο Παύλος και ποιά γλώσσα, ή μάλλον ποιές και πόσες θα μπορέσουν να παραστήσουν ακόμα και μέτρια την μέχρι θανάτου καρτερία εκείνου για χάρη του Χριστού; Αυτός καθημερινά πέθαινε, ή καλύτερα ζούσε όντας παντοτινά πεθαμένος αφού δεν ζούσε αυτός πλέον, όπως ο ίδιος λέγει, αλλ’ είχε μέσα του ζώντα τον Χριστό (Γαλ. 2, 20). Για την αγάπη του Χριστού όχι μόνο θεώρησε όλα τα παρόντα σκύβαλα, αλλά και τα μέλλοντα τα τοποθετούσε δεύτερα συγκρίνοντάς τα προς αυτόν γιατί λέγει· «είμαι πεπεισμένος, ότι ούτε ο θάνατος, ούτε η ζωή, ούτε τα παρόντα, ούτε τα μέλλοντα, ούτε ύψωμα ούτε βάθος θα μπορέσει να μας χωρήσει από την αγάπη του Θεού που μας έδειξε μέσω του Ιησού Χριστού» (Ρωμ. 8, 38). Και είχε ζήλο Θεού, ώστε και να ζηλεύει εμάς με ζήλο Θεού. Και σε ποιόν άλλο θα παραχωρήσει τα ίσα, παρά μόνο στον Πέτρο; Ποιός πάλι ήταν ως προς την ταπεί­νωση άκουσε αυτόν πάλι να λέγει για τον εαυτό του· «εγώ είμαι ο ελάχιστος από τους Αποστόλους, τέτοιος που δεν είμαι ικανός να ονομάζομαι απόστολος» (Α’ Κορ. 15, 9).

11. Τί λοιπόν; Αφού είναι ίδιος με τον Πέτρο στην ομολογία, τον ζήλο, την ταπείνωση, την αγάπη, άραγε δεν επέτυχε και τα ίδια έπαθλα από αυτόν που τα πάντα τα χορηγεί με δικαιότατο ζυγό και μέτρο και σταθμά; Γι' αυτό στον Πέτρο βέβαια λέγει, «συ είσαι Πέτρος, και πάνω σ’ αυτή την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου», ενώ για τον Παύλο τί λέγει προς τον Ανανία; «Αυτός είναι σκεύος εκλογής μου για να μεταφέρει το όνομά μου ενώπιον εθνών και βασιλέων» (Πράξ. 9, 15). Ποιό όνομα; Οπωσδήποτε αυτό με το οποίο ονομασθήκαμε εμείς, την Εκκλησία του Χρι­στού, την οποία ως θεμέλιο βαστάζει ο Πέτρος. Βλέπετε πόση είναι η λαμπρότητα και η ομοτιμία του Πέτρου και του Παύ­λου, και ότι και από τους δύο βαστάζεται η Εκκλησία του Χριστού; Γι' αυτό και αυτή τώρα απονέμει μία και την ίδια τιμή και στους δύο, εορτάζοντας σήμερα και τους δύο μαζί ομότιμα. Αλλά εμείς, εξετάζοντας το τέλος αυτών, ας μιμηθούμε τον τρόπο ζωής των και αν όχι τα άλλα, τουλάχιστο την από την ταπείνωση και μετάνοια διόρθωση· γιατί τα άλλα βέβαια είναι μεγάλα και υψηλά και ταιριάζουν σε μεγάλους και είναι κατάλ­ληλα προς μίμηση από μεγάλους, μερικά ίσως είναι τελείως αμί­μητα από όλους, η διόρθωση όμως από τη μετάνοια ταιριάζει σε μας περισσότερο παρά σε εκείνους, αφού και καθημερινά διαπράττομε ο καθένας πολλά πταίσματα (Ιακ. 3, 2) και από πουθενά αλλού δεν υπάρχει για μας ελπίδα σωτηρίας, αν δεν αποσπάσομε αυτήν από τη διαρκή μετάνοια.

12. Προηγείται όμως της μετάνοιας η αναγνώριση και κατανόη­ση των δικών μας πταισμάτων, η οποία είναι μεγάλη αφορμή προς εξιλέωση· γιατί λέγει ο Ψαλμωδός προφήτης προς τον Θεό «ελέησέ με, γιατί εγώ γνωρίζω την ανομία μου» (Ψαλμ. 50, 1-2), αποσπώντας με την επίγνωση το έλεος και με την εξαγόρευση και αυτομεψία απο­κομίζοντας τέλεια τη συγχώρηση· γιατί λέγει· «είπα, θα εξαγορεύσω εναντίον μου την ανομία μου προς τον Κύριο, και συ συγχώρη­σες την ασέβεια της καρδιάς μου» (Ψαλμ. 31, 6)· γιατί την επίγνωση των αμαρτημάτων μας ακολουθεί η αυτοκατάκριση, και αυτήν η λύπη για τα αμαρτήματα, την οποία ο Παύλος ονόμασε «λύπη κατά Θεόν» (Β’ Κορ. 7, 10). Αυτήν πάλι την κατά Θεόν λύπη ακολουθεί η με συντριμμέ­νη καρδιά εξομολόγηση και παράκληση προς τον Θεό, και η υπό­σχεση της αποχής στο εξής από τις κακίες· και αυτό είναι η μετά­νοια.

13. Και εξαιτίας αυτού ο Μανασσής εκείνος απαλλάχθηκε από την τιμωρία για τα αμαρτήματά του, αν και βέβαια περιέπεσε σε πλήθος και μέγεθος και βάθος παραπτωμάτων και κυλιόταν σ’ αυτά για περίοδο πολλών ετών (Δ’ Βασ. 21, 1-18). Του Δαβίδ πάλι όχι μόνο εξά­λειψε ο Κύριος το αμάρτημα εξαιτίας της μετάνοιάς του, αλλά και δεν του αφαίρεσε την προφητική χάρη. Αυτήν χρησιμοποιώντας και ο Πέτρος, όχι μόνο σηκώθηκε από την πτώση και επέτυχε τη συγχώρηση, αλλά και του ανατέθηκε η προστασία της Εκκλη­σίας του Χριστού. Αυτήν την προστασία θα βρεις να έχει επιτύχει και ο Παύλος μετά την επιστροφή και την προκοπή και την παρα­πάνω από τους άλλους οικείωση με τον Θεό· γιατί η μετάνοια αν είναι αληθινή και βγαίνει αληθινά από την καρδιά, πείθει τον κάτοχό της να μη συνεχίζει τις αμαρτίες, να μη προσηλώνεται πια στα φθειρόμενα, να μη χάσκει πλέον στις μη καλές ηδονές, αλλά να καταφρονεί τα παρόντα, να αφοσιώνεται στα μέλλοντα, να αγωνίζεται εναντίον των παθών, να επιδιώκει τις αρετές, να δεί­χνει εγκράτεια σε όλα, να επαγρυπνεί με τις προς τον Θεό προσευχές, να απέχει από το κέρδος από αδικίες, να είναι συγχωρητικός προς εκείνους που πταίουν σ’ αυτόν, να είναι ευμενής προς όσους τον ικετεύουν, να είναι προθυμότατος και να κάμπτεται μέσα από την ψυχή του προς όλους εκείνους που χρειάζονται τη βοήθειά του, παρέχοντας από όσα έχει, λόγια, έργα, χρήματα, ώστε με τη φιλανθρωπία να κερδίσει τη φιλανθρωπία και αντί της προς τον πλησίον αγάπης να λάβει την εκ μέρους του Θεού αγάπη και να αποσπάσει την προς τον εαυτό του θεία ευμένεια και να επιτύχει το αιώνιο έλεος και τη θεία ευλογία και χάρη που παραμένει στον αιώνα.

14. Αυτήν εύχομαι να επιτύχομε όλοι εμείς με τη χάρη του μονογενούς Υιού του Θεού, στον οποίο πρέπει δόξα, δύναμη, τιμή και προσκύνηση μαζί με τον άναρχο Πατέρα του και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Γένοιτο.
(Γρηγορίου Παλαμά Έργα, ΕΠΕ, τόμος 10, Πατερικαί Εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»)

Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΥΡΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΥΡΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ


Γιορτάζουμε την 31 Ιανουαρίου, ημέρα μνήμης των Αγίων Κύρου και Ιωάννου των Αναργύρων, και την 28 Ιουνίου την ανακομιδή των ιερών λειψάνων τους.
Οι Άγιοι Κύρος και Ιωάννης έζησαν επί αυτοκρατορίας Διοκλητιανού. Ο Άγιος Κύρος καταγόταν από την Αλεξάνδρεια, και ο Άγιος Ιωάννης από την Έδεσσα της Μεσοποταμίας. Όταν άρχισε ο διωγμός του Διοκλητιανού, ο Άγιος Κύρος πήγε σε μία παραθαλάσσια περιοχή της Αραβίας και αφού πήρε το μοναχικό σχήμα, κατοίκησε εκεί. Ο Άγιος Ιωάννης πήγε στα Ιεροσόλυμα και εκεί άκουσε για τα Θαύματα που επιτελούσε ο Άγιος Κύρος. Έπειτα πήγε στην Αλεξάνδρεια. Από εκεί, και ύστερα από μεγάλη προσπάθεια έμαθε που διέμενε ο Άγιος Κύρος, όπου και πήγε τον βρήκε και έμεινε μαζί του. Τα Θαύματα των Αγίων Αναργύρων έγραψε ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, διότι οι Άγιοι θεράπευσαν τα μάτια του. Κατά την περίοδο του διωγμού συνελήφθη και η Αγία Αθανασία, που ήταν χήρα, καθώς επίσης και οι τρεις κόρες της, εν'ονόματι Θεοδότη, Θεοκτίστη και Ευδοξία. Η είδηση αυτή στενοχώρησε τον Κύρο και τον Ιωάννη. Έτσι οι Άγιοι, επειδή φοβήθηκαν μήπως αυτές δειλιάσουν από την σκληρότητα των βασανιστηρίων, πήγαν κοντά τους και έδιναν σε αυτές θάρρος, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζονταν και οι ίδιοι για το μαρτύριό τους. Και πράγματι, συνελήφθησαν και αυτοί και οδηγήθηκαν στον ηγεμόνα. Εκεί ομολόγησαν με παρρησία και θάρρος την πίστη τους στον Θεό. Μάταια ο ηγεμόνας ζητούσε να κάμψει το θάρρος και την πίστη της μητέρας, δείχνοντας σε αυτή τις θυγατέρες της και επιρρίπτοντάς της την ενοχή. Εκείνη, αφού στράφηκε προς τις θυγατέρες της, τις ενίσχυε λέγοντας ότι η σωματική ωραιότητα είναι πρόσκαιρη, ενώ στην αιωνιότητα διατηρείται η ομορφιά της ψυχής του ανθρώπου αθάνατη. Αυτές έλεγαν στην μητέρα τους ότι αισθάνονταν μεγάλη χαρά, επειδή είναι γραφτό να φύγουν από τον μάταιο αυτό κόσμο μαζί της για την αγάπη του Χριστού και να μην χωριστούν ποτέ από κοντά της. Ο ηγεμόνας εξαγριώθηκε και διέταξε να τους υποβάλουν σε πολλά και σκληρά βασανιστήρια. Μετά από τα βασανιστήρια αποκεφάλισαν τον Άγιο Κύρο και τον Άγιο Ιωάννη, το 292 μ.Χ. Με τον ίδιο βάναυσο τρόπο θυσιάστηκαν και η Αγία Αθανασία με τις κόρες της. Έτσι μαρτυρικά και ένδοξα παρέδωσαν την ψυχή τους στον Κύριο.

Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011

Τό ἑορτάζειν μεθεόρτως ...

Ἁγιότητα: Νά λειτουργεῖς μετά τή λειτουργία. Νά ἑορτάζεις μεθεόρτως. Νά ἐργάζεσαι μετά τήν ἐργασία. Ὁ π. Πορφύριος ἐργαζόταν χειρωνακτικά πολλές ὧρες στήν ἔρημο τῶν Καυσοκαλυβίων. Συγχρόνως, ἐργαζόταν καί νοερά, προφέροντας μέ τόν νοῦ του λόγια προσευχῆς ...καί ὁλόκληρα κεφάλαια ἀπό τήν Καινή Διαθήκη. Μετά τήν ὁλοήμερη ἐργασία, ἐργαζόταν καί τή νύκτα στό κελί του μέ προσευχή, γονυκλισίες, καί ἀποστήθιση ὕμνων τῆς Ἐκκλησίας μας. Δυστυχῶς, σήμερα εἴμαστε φυγόπονοι καί κατά τή διάρκεια τῆς ἐργασίας καί ὕστερα ἀπό αὐτήν. Καθηλωνόμαστε στόν καναπέ, χαζεύοντας στήν τηλεόραση γιά ὧρες. Ζοῦμε μέ τήν τεμπελιά μας, ἡ ὁποία γεννᾶ λογισμούς, στενοχώριες, ἀναζήτηση φευγαλέων ἡδονῶν. Ἔλεγε ὁ γέρων Πορφύριος: «Ὅποιος νίκησε τή νωθρότητα, πέρασε μέ μιᾶς στόν χῶρο τόν πνευματικό». Ὁ γέροντας διέβλεπε νωχελικότητα σέ ἀνθρώπους ἀκόμη καί τήν ὥρα πού σκάλιζαν τόν κῆπο. Ἡ ἀδράνεια εἶναι στενή φίλη τῆς νωθρότητας καί αὐτή τῆς ἀπροσεξίας. Μεγάλα λάθη στίς ὑπηρεσίες, σέ ὧρες αἰχμῆς ἤ στήν ἀνατροφή τῶν τέκνων ἔχουν προέλθει ἀπό τήν ἀδράνεια. Ἡ ἐγρήγορση, πού γεννᾶται ἀπό τή συνεχή ἐργασία, φτιάχνει ἀριστουργήματα. Αὐτό γίνεται πολύ κατανοητό καί στόν χῶρο τοῦ ἀθλητισμοῦ. Ἐάν γιά κλάσματα τοῦ δευτερολέπτου ἀδρανήσεις σέ ἕναν ἀγώνα, ὁ ἀντίπαλος τό ἐκμεταλλεύεται καί ἐπικρατεῖ. Κάποτε μία μητέρα προσπαθοῦσε δίχως σθένος νά κάνει μπάνιο τό μωράκι της. Τό παιδί πάταγε στή νωθρότητα τῆς μητέρας καί ἔκλαιγε ἀντιστεκόμενο. Κάθε φορά πού ἔκλαιγε τό μωρό, παραιτεῖτο ἡ μητέρα ἀπό τήν προσπάθεια. Ἔπειτα ἀπό μισή ὥρα ἐνεφανίσθη ὁ πατέρας. Μέ ἀποφασιστικότητα ἅρπαξε τό παιδάκι καί τό ἔβαλε στήν μπανιέρα. Τό παιδί σιώπησε γιατί κατάλαβε πλέον ὅτι τό κλάμα δέν τό βοηθᾶ. Ὅταν ἡ δύναμη τῆς ψυχῆς σου εἶναι μεγαλύτερη ἀπό τή δύναμη τῆς ψυχῆς τοῦ ἄλλου, ὑπερισχύεις καί τόν καθηλώνεις. Μπορεῖς ἀκόμη καί νά τόν σώσεις ὅταν αὐτήν τή δύναμη δέν τήν προβάλλεις ἐγωιστικά· ὅταν τήν κρύβεις φαινομενικά, γιά νά μήν πληγώσεις τόν ἀδελφό καί θεληματικῶς ὑποτάσσεσαι σέ αὐτόν. Ἀρχιμ. Ἀρσενίου Κωτσόπουλου, "Ἐκπλήξεις Χάριτος", Ἀθήνα 2010, σελ. 400-401

Τρίτη 21 Ιουνίου 2011

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ




«Ο Χριστός είναι το παν»


(Απομαγνητοφωνημένα λόγια του Γέροντα. Αναδίδουν το μυστικό άρωμα της ένθεης πνευματικής του ζωής).


Λοιπόν, ζωή χωρίς Χριστό δεν είναι ζωή. Πάει, τελείωσε. Αν δε βλέπεις το Χριστό σε όλα σου τα έργα και τις σκέψεις, είσαι χωρίς Χριστό.

Πως το κατάλαβες;

Θυμάμαι κι ένα τραγούδι.

«Συν Χριστώ πανταχού,

φόβος ουδαμού».

Το ‘ χετε ακούσει; Ε; Το λένε τα παιδιά, δε το θυμάμαι.

Λοιπόν, έτσι πράγματι πρέπει να βλέπωμε το Χριστό. Είναι φίλος μας, είναι αδελφός μας, είναι ό,τι καλό και ωραίο. Είναι το παν. Αλλά είναι φίλος και το φωνάζει: «Σας έχω φίλους, βρε, δεν το καταλαβαίνετε; Είμαστε αδέλφια. Βρε εγώ δεν είμαι… δεν βαστάω την κόλαση στο χέρι, δεν σας φοβερίζω, σας αγαπάω. Σας θέλω να χαίρεσθε μαζί μου τη ζωή». Κατάλαβες;
Έτσι είναι ο Χριστός. Δεν έχει κατήφεια, ούτε μελαγχολία, ούτε ενδοστρέφεια, που ο άνθρωπος σκέπτεται ή βασανίζεται από διαφόρους λογισμούς και διάφορες πιέσεις, που κατά καιρούς στη ζωή του τον τραυμάτισαν.
Ο Χριστός είναι νέα ζωή. Πως το λέω; Ο Χριστός είναι το παν. Είναι η χαρά, είναι η ζωή, είναι το φως, το φως το αληθινόν, που κάνει τον άνθρωπο να χαίρεται, να πετάει, να βλέπει όλα, να βλέπει όλους, να πονάει για όλους, να θέλει όλους μαζί του, όλους κοντά στο Χριστό.
Όταν εμείς βρίσκουμε κάποιονε θησαυρό ή ό, τι άλλο, δεν θέλομε να το λέμε πουθενά. Ο Χριστιανός όμως, όταν βρει το Χριστό, όταν γνωρίσει το Χριστό, όταν ο Χριστός εγκύψει μέσα στην ψυχούλα του και τον αισθανθεί, θέλει να φωνάζει και να το λέει παντού, θέλει να λέει για το Χριστό, τι είναι ο Χριστός. Αγαπήσατε τον Χριστόν και μηδέν προτιμήστε της αγάπης Αυτού. Ο Χριστός είναι το παν, είναι η πηγή της ζωής, είναι το άκρον των εφετών, είναι το παν. Όλα στο Χριστό υπάρχουν τα ωραία.
Και μακράν του Χριστού η θλίψις, η μελαγχολία, τα νεύρα, η στενοχώρια, οι αναμνήσεις των τραυμάτων της ζωής, των πιέσεων, των αγωνιωδών, έτσι, ωρών. Όλα, ζούμε εκείνα εκεί της ζωής μας. Και πάμε εδώ και πάμε εκεί, και τίποτα, και πουθενά δεν στεκόμαστε. Όπου βρούμε το Χριστό, ας είναι μια σπηλιά, καθόμαστε εκεί και φοβούμαστε να φύγουμε, να μη χάσουμε το Χριστό. Διαβάστε να ιδήτε. Ασκηταί, που εγνώρισαν το Χριστό, δεν ήθελαν να φύγουν από τη σπηλιά, ούτε έβγαιναν έξω να κάνουνε πιο πέρα ∙ θέλαν να είναι εκεί που αισθανόντουσαν το Χριστό μαζί τους.
Ο Χριστός είναι το παν.
Ο Χριστός είναι η πηγή της ζωής, της χαράς. Το παν. Πως τα βλέπεις, ρε Νίκο;
- Αυτά, που είπατε, Γέροντα, είναι χρυσά λόγια, είναι η πραγματικότητα. Όπως το λέτε εσείς, έτσι είναι.
Ε, ναι- εξακολούθησε ο Γέροντας- αλλά έτσι καλούμεθα να ζήσωμε. Όταν λέμε είμαστε Χριστιανοί, όταν λέμε είμαστε του Χριστού. Κατάλαβες; Ό,τι να είναι. Και στις ώρες της αδυναμίας μας, μόλις ιδούμε το Χριστό, αμέσως αλλάζομε γνώμη και θέλουμε να ‘μαστε με το Χριστό. Αλλά ο Χριστός είναι φίλος μας, είναι ο αδελφός μας, το φωνάζει: «Υμείς φίλοι μου εστε». «Δεν θέλω να με βλέπετε διαφορετικά, δεν θέλω να με βλέπετε έτσι, ότι εγώ είμαι ο Θεός, ότι είμαι ο Λόγος του Θεού, ότι είμαι μία υπόστασις της Αγίας Τριάδος. Θέλω να με βλέπετε δικό σας, φίλο σας, να με αγκαλιάζετε, να με αισθάνεστε στην ψυχή σας, το φίλο σας. ΕΜΕΝΑ, που είμαι η πηγή της ζωής, όπως είναι η αλήθεια».
Κι όμως αυτά είναι η αλήθεια. Τώρα, είπαμε, υπάρχει ο σατανάς, υπάρχει η κόλασις, υπάρχει ο θάνατος. Όλα αυτά υπάρχουν, όντως υπάρχουν. Είναι το άλλο μέρος, το κακό, είναι το σκοτάδι, είναι όλα του σκοταδιού.
Ο άνθρωπος του Χριστού πρέπει ν’ αγαπήσει το Χριστό, κι όταν αγαπήσει το Χριστό, απαλλάττεται απ’ το διάβολο, από την κόλαση και από το θάνατο. Θα μου πεις, εσύ έφθασες να είσαι έτσι; Δεν έχω φθάσει, αυτό ζητάω, αυτό θέλω. Και στη σιωπή μου και παντού προσπαθώ να ζήσω σε αυτά. Δεν τα ζω. Όμως, ε… προσπαθώ. Δηλαδή, πώς να σου το πω, πώς να σας τα πω; Δεν έχω πάει σ’ ένα μέρος, έτσι… ή πήγα μια φορά, το είδα, τώρα δεν είμαι εκεί, αλλά το θυμάμαι, το λαχταράω, το θέλω. Να, τώρα, αυτή τη στιγμή, αύριο, μεθαύριο, κάθε στιγμή μου ’ρχεται και το θέλω, θέλω να πάω εκεί, το ζητάω. Δεν είμαι, όμως, εκεί. Δεν μπορώ να σας τα εξηγήσω αυτά. Τα καταλαβαίνετε ;

Κυριακή 19 Ιουνίου 2011

Κυριακή των Αγίων Πάντων




Κυριακή των Αγίων Πάντων


Την Κυριακή των Αγίων Πάντων θέσπισαν οι Πατέρες να επιτελείται η μνήμη όλων των αγίων Μαρτύρων, Πατριαρχών, Προφητών, Αποστόλων, Ασκητών και όλων των Δικαίων.
Ο Χριστός είπε: «Εάν εγώ υψωθώ, πάντας ελκύσω προς εμαυτόν» και πράγματι με την Ανάληψή Του, έπρεπε να στείλει και το άγιο Πνεύμα στους Αποστόλους, για να κηρύξουν και να συνάγουν τους εκλεκτούς στην βασιλεία των ουρανών.Έτσι τιμώνται και οι ανώνυμοι των Αγίων που είναι πλήθος.Αίτιον της εορτής είναι και η παρακίνηση των υπολοίπων στη μίμηση των αγίων.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

ΑΓΙΟΙ ΠΑΝΤΕΣ έτος 1770
Νέα Σκήτη (Αγ. Όρους) - Κυριακό.
Στην εικόνα παριστάνεται η σύναξη των Αγίων Πάντων, θέμα που αποτελεί τμήμα της Δευτέρας Παρουσίας και έχει καθιερωθεί ήδη από το 15ο αιώνα.
Το άνω τμήμα το καταλαμβάνει σε κυκλική διάταξη η δόξα του Χριστού στο κέντρο, και γύρω οι χοροί των δικαίων. Η Ετοιμασία του θρόνου βρίσκεται πάνω από τη δόξα και οι δύο προφήτες Δαβίδ και Σολομών γονατιστοί με ανοιχτά ειλητάρια. Κάτω εικονίζεται ο παράδεισος, τοπίο ειδυλλιακό με δένδρα και άνθη, και οι προπάτορες Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ καθισμένοι σε θρόνους. Μεταξύ τους παρεμβάλλεται ο ληστής, ντυμένος μόνο με περίζωμα και κρατώντας το σταυρό. (Γυμνός από αρετές, αλλά πρώτος στο παράδεισο).

 

Πραγματικά είναι θαυμαστός ο Θεός μέσα στους αγίους του. Γιατί όταν κανείς αναλογισθεί τους υπερφυσικούς αγώνες των μαρτύρων, πως με ασθενή σάρκα καταντρόπιασαν τον ισχυρό στη κακία, πως έμειναν αναίσθητοι στις οδύνες και στα τραύματα, καθώς αγωνίζονταν με σώματα προς φωτιά, προς το ξίφος, προς ποικίλα και θανατηφόρα είδη βασάνων και αντιπαρατάσσονταν με καρτερία, ενώ τους έκοβαν τις σάρκες, τους διάλυαν τους αρμούς και τους συνέτριβαν τα οστά, όμως διαφύλαξαν την ομολογία της πίστεως στο Χριστό σώα και αδιάσπαστη, ακεραία και ακλόνητη, που γι' αυτό τους χαρίσθηκε και η αναντίρρητη σοφία του Πνεύματος και η δύναμη των θαυμάτων.
Όταν κανείς αναλογισθεί επίσης την υπομονή των οσίων, πως υπέφεραν με τη θέλησή τους σαν ασώματοι τις πολυήμερες ασιτίες, τις αγρυπνίες, τις άλλες ποικίλες κακώσεις του σώματος, και αντιτάχθηκαν έως το τέλος προς τα πονηρά πάθη, προς τα τόσα είδη αμαρτίας, προς τον εσωτερικό μας αόρατο πόλεμο, προς τις αρχές και εξουσίες, ενω έλειωναν και αχρηστεύονταν εξωτερικά, αλλά ανανεώνονταν και εθεώνονταν εσωτερικά από εκείνον που τους έδωσε τα χαρίσματα των θεραπειών και δυνάμεων.
Όταν λάβει αυτά κανείς υπ' όψη του και επι πλέον εννοήσει ότι υπερβαίνουν τη φύση μας, θαυμάζει και δοξάζει το Θεό που έδωσε σ' αυτούς τη τόση άφθονη χάρη και δύναμη. Γιατί αν και είχαν αγαθή και καλή προαίρεση, χωρίς τη δύναμη του Θεού δεν θα κατώρθωναν να υπερβούν τη φύση και έχοντας σώμα, να κατανικήσουν τον ασώματο εχθρό. Γι' αυτό και ο ψαλμωδός προφήτης, αφού είπε: <<Θαυμαστός είναι ο Θεός μέσα στους αγίους αυτού>>, πρόσθεσε: <<αυτός θα δώσει δύναμη και κραταίωση στο λαό του>>. (Ψαλμ. 67,36).
Απολαύουν δε τη χάρη του Θεού, όχι όλοι γενικά, αλλά όσοι έχουν αγαθή προαίρεση και επιδεικνύουν με έργα την προς το Θεό αγάπη και πίστη. Αυτό φανερώνεται στο ευαγγέλιο που λέγει: <<όποιος ομολογήσει σ' εμένα εμπρός στους ανθρώπους, θα ομολογήσω και εγώ σ' αυτόν εμπρός στο Πατέρα μου στους ουρανούς>> (Ματθ. 10,32).
Δεν είπε ''όποιος με ομολογήσει εμπρός στους ανθρώπους", αλλά ''όποιος ομολογήσει μέσα σ' εμένα'' με την έννοια ότι μπορεί να προβάλει με παρρησία την ευσέβεια, δι' εκείνου και δια της βοηθείας εκείνου. Έτσι πάλι ''θα ομολογήσω κι' εγώ'' και δεν είπε ''αυτόν'' αλλά ''μέσα σ' αυτόν'', δηλαδή δια της αγαθής αντιστάσεως και υπομονής.
Αυτό δηλώνει την αδιάσπαστη συνάφεια του Θεού πρός τους ομολογούντας, αν και είναι δούλοι Θεού.
Αντίθετα <<όποιος με αρνηθεί εμπρός στους ανθρώπους, θα τον αρνηθώ και εγώ εμπρός στο Πατέρα μου στους ουρανούς>>.
Δεν είπε εδώ ''όποιος αρνηθεί μέσα σε μένα'', γιατί;
Διότι ο αρνούμενος αρνείται το Θεό αν στερηθεί τη Θεϊκή βοήθεια. Γιατί δε εγκαταλείφθηκε και έμεινε έρημος του Θεού; Επειδή αυτός πρώτα πρόλαβε και τον εγκατέλειψε, αφού αγάπησε τα πρόσκαιρα και γήϊνα πράγματα περισσότερο, παρά τα επαγγελμένα από το Θεό ουράνια και αιώνια αγαθά.
Έτσι οι θείες αντιδόσεις έχουν μαζί τους τη θεία δικαιοσύνη και επιφέρουν από τη ομοίωση τα ανάλογα αποτελέσματα. Και ενώ οι ομολογήσαντες το Θεό στο πρόσκαιρο αυτό βίο το έκαναν παρουσία λίγων ανθρώπων, ο Χριστός Θεός και Κύριος του ουρανού και γης θα τους υποστηρίξει ενώπιον του Πατρός, των αγγέλων, όλων των ουρανίων δυνάμεων και με παρουσία όλων των ανθρώπων από Αδάμ μέχρι της συντέλειας. Και θα στεφανώσει και θα δοξάσει όλους εκείνους που επέδειξαν πίστη μέχρι τέλους σ' αυτόν.
Αλλά και τώρα δοξάζονται κάποιοι άγιοι με τα ιερά λείψανά τους που ευωδιάζουν, που χαρίζουν ιάσεις και διάφορα ενεργήματα δυνάμεων, προσκυνώντας τους και γονατίζοντας στις εικόνες τους βασιλείς, άρχοντες και ο λαός του Κυρίου.
Άλλωστε το είπε ο ίδιος ο Κύριος προς τους πιστούς ότι: <<όποιος αφήσει οικία, συγγενείς ή αγρούς για το όνομά μου, θα τα λάβει εκατονταπλάσια και θα κληρονομήσει αιώνια ζωή>>. (Ματθ.10,37).
Και την ίδια του ζωή είναι δίκαιο και αναγκαίο να τη αφήσει ο πιστός, αν το καλέσει ο καιρός σε περιόδους διωγμών, για να πετύχει την αιώνια ζωή, αφού και ο ίδιος ο Υιός του Θεού έδωσε τη ζωή του για χάρη μας. Αλλά και σε ειρηνικούς καιρούς ο πιστός λαμβάνει το σταυρό του, σταυρώνοντας τα πάθη και τις επιθυμίες της σάρκας.
Διότι λέγει: <<όποιος βρήκε τη ψυχή του θα την χάσει, και όποιος έχασε τη ψυχή του για χάρη μου, θα τη βρεί>>. (Ματθ. 10,39).
Ο άνθρωπος είναι διπλός, ο εκτός, δηλαδή το σώμα και ο μέσα μας, δηλαδή η ψυχή. Όταν κάποιος παραδώσει τον εαυτό του σε θάνατο κατά τον εκτός άνθρωπο, χάνει τη ψυχή του που χωρίζεται από το σώμα, αλλά τη βρίσκει στο Χριστό κατά την ανάσταση και γίνεται ουράνιος και αιώνιος.
Η εκκλησία του Χριστού, τιμά λοιπόν και μετά θάνατο αυτούς που έζησαν αληθινά κατά Θεό, κάθε μέρα του έτους τελεί τη μνήμη των αγίων που μετέστησαν και απεδήμησαν από τη πρόσκαιρη αυτή ζωή.
Συγχρόνως δε προβάλλει το βίο καθενός χάρη της ωφελείας μας και υποδεικνύει το τέλος τους, είτε ειρηνικό είτε μαρτυρικό.
Τώρα δε μετά τη Πεντηκοστή, η Εκκλησία αφού συγκέντρωσε όλους τους αγίους γνωστούς και αγνώστους μαζί, αναπέμπει κοινό σε όλους αυτούς ύμνο, όχι μόνο διότι όλοι είναι ενωμένοι μεταξύ τους και με τον Πατέρα, όπως το ζήτησε ο Κύριος: <<να είναι όλοι ένα, όπως εγώ, Πάτερ, με σένα και συ με μένα, να είναι και αυτοί με εμάς ένα στην αλήθεια>>, (Ιω. 17,20), αλλά και γιατί φροντίζει να φανερώνει και να ανυμνεί όλα τα έργα του Θεού ως αποτέλεσμα της αποστολής, φωτισμού και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος.
Ας τιμήσουμε λοιπόν όλους τους αγίους του Θεού. Πως; Αν κατά μίμησή τους καθαρίσουμε τους εαυτούς μας από κάθε μολυσμό σαρκός και πνεύματος και έτσι απομακρυνόμενοι από τα κακά δια της μετανοίας και εξομολογήσεως, θα φερόμεθα προς την αγιοσύνη παρουσιάζοντας τα σώματα και τις ψυχές μας ευάρεστες στο Θεό, με τις πρεσβείες των αγίων πάντων ώστε να γίνουμε και εμείς μέτοχοι της απέραντης εκείνης πανηγύρεως και ευφροσύνης με τη χάρη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στον οποίο πρέπει κάθε δόξα μαζί με τον άναρχο Πατέρα του και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων.Αμήν.


Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

...είδα τον άγγελό σου...! Γέρων Ιάκωβος Τσαλίκης

...είδα τον άγγελό σου...!



ΚΛΕΙΤΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Κύριε Παπαζάχο, σεις πώς τον γνωρίσατε; ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Είχε έρθει στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών για τα προβλήματα, πού είχε με την καρδία του. Μόλις έμαθα ότι ήταν εκεί, πήγα να τον δω. Ήταν ή μέρα, πού τον είχαν μετακινήσει από τη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης σ' ένα δωμάτιο με τρία κρεβάτια κι ένα ράντζο, πάνω στο όποιο είχαν βάλει τον Γέροντα Ιάκωβο. Ή πρώτη εντύπωση μου μόλις τον είδα είναι κάτι πού δεν περιγράφεται. "Αν σας πω ότι ό άνθρωπος αυτός ακτινοβολούσε, θα είναι λίγο. Ή μορφή του ήταν το κάτι άλλο, πράγματι ακτινοβολούσε. Την ώρα πού μπήκα στο δωμάτιο του, ήταν εκεί οι γιατροί, πού έκαναν την καθημερινή επίσκεψη τους στους θαλάμους των ασθενών. Κατά σύμπτωση οί γιατροί εκείνοι ήταν πρώην φοιτητές μου στο Πανεπιστήμιο. Έτσι, μόλις με είδαν, ήρθαν κοντά μου καί με ενημέρωσαν για την κατάσταση της υγείας του Γέροντα. Όταν τελείωσαν κι έφυγαν οί γιατροί, πήγα καί κάθησα δίπλα στο Γέροντα Ιάκωβο, ό οποίος, μόλις με είδε, μου είπε το εξής, το όποιο μ' εκανε πραγματικά ν' άνατριχιάσω,γιατί ήταν κάτι που δεν είχα σκεφτεί ποτέ.
- Δεν σε ξέρω. Πρώτη φορά σε βλέπω. Άλλα βλέπω ότι πίσω σου στέκεται ό άγγελος σου.

Με συγκλόνισε κυριολεκτικά αυτό πού μου είπε. Δεν το λέω για υπερηφάνεια, Καί πρόσθεσε:
- Όλοι οι άνθρωποι έχουν άγγελο. Άλλα τον δικό σου τον είδα. Πρόσεξε να μη τον διώξεις από κοντά σου. Ανατριχιάζω ολόκληρος κάθε φορά, πού το σκέφτομαι, το ίδιο όπως την ώρα εκείνη. Κι ολοκλήρωσε ό Γέρων Ιάκωβος: -Αυτός ό άγγελος έχει κατονομασθεί την ήμερα της βαπτίσεώς σου. Από την ήμερα της βαπτίσεώς σου σε συνοδεύει καί δεν πρέπει να φεύγει από κοντά σου. Είναι αυτός, ό οποίος τελικά θα πάρει την ψυχή σου στα χέρια του καί θα την οδηγήσει την ήμερα της Κρίσεως. Κι όταν θα έρχονται οί δαίμονες καί θα λένε «αυτός έκανε εκείνο, έκανε το άλλο, διέπραξε αυτή την αμαρτία καί την άλλη», τότε ό άγγελος σου θα λέει «ναι, τα έκανε αυτά, αλλά ταυτόχρονα έκανε κι αυτό το καλό, έκανε καί το άλλο καλό». Αυτός είναι ό δικηγόρος, πού θα σε υποστηρίξει. Πρόσεξε, λοίπόν, να μη τον απομακρύνεις. Τον είδα να είναι κοντά σου. Από εκείνη την ώρα, ουδέποτε σταμάτησα να έχω την αίσθηση ότι δίπλα μου υπάρχει ένας άγγελος, ό δικός μου, προσωπικός άγγελος. Αυτό είναι ένα μέγα μήνυμα χαράς προς όλους όσους βαπτιστήκαμε Όρθόδοξοι χριστιανοί. ΚΛΕΙΤΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Αληθινά εντυπωσιακή εμπειρία αυτή, κύριε Παπαζάχο να δεί ό Γέρων Ιάκωβος το φύλακα άγγελο σας.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Όταν έβλεπες τον Γέροντα Ιάκωβο είχες την αίσθηση ότι ήταν άλλου κόσμου, ότι μιλούσε μεν για τα προβλήματα σου, αλλά με μια άλλη προοπτική. Καταλάβαινες ότι, όντας δίπλα σου, ζούσε κάπου άλλου. Κι αυτό σε γέμιζε μ' ένα αίσθημα πανηγύρεως.
ΚΛΕΙΤΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Ήταν απ'άλλου φερμένος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ: Καί σου μετέδιδε ότι κι εσύ είσαι για άλλου πλασμένος,ότι δεν είσαι για εδώ.

Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος



Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος

Μεγάλα είναι και ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική τα χαρίσματα που μάς δώρισε σήμερα ο φιλάνθρωπος Θεός. Γι’ αυτό ας χαρούμε όλοι μαζί και σκιρτώντας από αγαλλίαση ας ανυμνήσουμε τον Κύριό μας. Γιατί η σημερινή ημέρα είναι για μάς εορτή και πανηγύρι.Όπως δηλαδή διαδέχονται η μια την άλλη οι εποχές και οι κινήσεις του ήλιου, έτσι ακριβώς και στην Εκκλησία η μία εορτή διαδέχεται την άλλη και με τον τρόπο αυτό απ’ τη μια πηγαίνουμε στην άλλη. Πριν από λίγο καιρό εορτάσαμε τον σταυρό, το πάθος και την Ανάσταση, και ύστερα από αυτά την Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στους ουρανούς. Σήμερα φθάσαμε στην κορυφή των αγαθών, σ’ αυτήν την κορωνίδα των εορτών, βρισκόμαστε πια στην πραγματοποίηση των επαγγελιών του Κυρίου. «Γιατί αν φύγω –λέει- θα σάς στείλω άλλον Παράκλητο, και δεν θα σάς αφήσω ορφανούς». (Ιωάν. 16,6). Βλέπετε το πατρικό Του ενδιαφέρον; Βλέπετε την ανέκφραστη φιλανθρωπία Του; Πριν λίγες ημέρες ανελήφθη στον ουρανό, κάθισε στον βασιλικό θρόνο, στα δεξιά του Πατρός, και σήμερα μάς στέλνει ως δώρο τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και μ’ αυτόν τον τρόπο μάς χορηγεί άπειρα ουράνια αγαθά. Γιατί, πες μου, ποιο από τα αγαθά που συμβάλλουν στη σωτηρία μας δεν μάς δόθηκε από το Άγιο Πνεύμα;

Με τη χάρη Του απαλλασσόμαστε απ’ τη δουλεία του διαβόλου, καλούμαστε στην ελευθερία του Χριστού, οδηγούμαστε στην ουράνια υιοθεσία, αναγεννιόμαστε απ’ την αρχή και ξεφορτωνόμαστε το βαρύ και δυσβάστακτο φορτίο των αμαρτιών μας. Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος βλέπουμε να υπάρχουν τόσοι ιερείς κι έχουμε τάγματα διδασκάλων της Εκκλησίας. Απ’ την πηγή αυτή πήγασαν πλούτη προφητειών και χαρίσματα ιάσεων και όλα τα άλλα που συνήθως στολίζουν την Εκκλησία του Θεού από το Άγιο Πνεύμα προέρχονται. Και φωνάζει ο Παύλος και λέει: «Για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά» (Α’ Κορ. 12,11).

«Όπως θέλει», λέει, όχι όπως έχει διαταχθεί. «Μοιράζει», και δεν μοιράζεται. Έχει εξουσία, και δεν εξουσιάζεται. Γιατί ο Παύλος λέει πως έχει και το Άγιο Πνεύμα την ίδια εξουσία, που έχει και ο Πατήρ. Κι όπως είπε για τον Πατέρα «ο Θεός είναι εκείνος που ενεργεί παντού και πάντα» (Α’ Κορ. 12,6), έτσι λέει και για το Άγιο Πνεύμα «για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά». Είδες τέλεια εξουσία που έχει; Γιατί όσα πρόσωπα έχουν την ίδια φύση και ουσία είναι φανερό ότι έχουν και την ίδια εξουσία, και όσα έχουν την ίδια αξία, σ’ αυτά μία είναι η δύναμη και η εξουσία.

Χάρη στη δύναμη του Αγίου Πνεύματος απαλλαχτήκαμε από τις αμαρτίες, μ’ αυτήν ξεπλύναμε την ψυχή μας από κάθε ρύπο. Με τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ενώ ήμασταν άνθρωποι, γίναμε άγγελοι, όσοι βέβαια θελήσαμε να μάς βοηθήσει η χάρη Του, χωρίς να αλλάξει η φύση μας, αλλά, κι αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο, διατηρήσαμε την ανθρώπινη φύση μας και μ’ αυτή επιδείξαμε αγγελική συμπεριφορά. Τόσο μεγάλη είναι λοιπόν η δύναμη του Αγίου Πνεύματος! Και όπως η πραγματική φωτιά όταν δεχτεί τον μαλακό πηλό τον καθιστά σκληρό κεραμίδι, έτσι ακριβώς και η φωτιά του Αγίου Πνεύματος, όταν δεχτεί μια ψυχή συνετή, ακόμη κι αν τη βρει πιο μαλακή κι απ’ τον πηλό, την κάνει πιο γερή κι απ’ το σίδερο. Και κάνει ξαφνικά πιο καθαρό απ’ τον ήλιο εκείνον που έως τώρα ήταν μολυσμένος απ’ την ακαθαρσία των αμαρτιών.

«Με τη δύναμη του ονόματος του Κυρίου Ιησού Χριστού», λέει, «και με τη χάρη του Πνεύματος του Θεού μας». Είδες, αγαπητέ, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος; Είδες ότι το Άγιο Πνεύμα, εξαφάνισε όλες αυτές τις κακίες, και ότι εκείνους που ήταν προηγουμένως υποδουλωμένοι στις αμαρτίες τους, τους ανέβασε ξαφνικά σε τόσο υψηλές τιμές;

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2011

ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ


Το τρίτο πρόσωπο της Τριάδας. Επειδή στη γλώσσα μας χρησιμοποιούμε το άρθρο "το" όταν αναφερόμαστε στο Αγιο Πνεύμα, μένουμε πολλές φορές με την εντύπωση πως το Αγιο Πνεύμα είναι ένα αντικείμενο χωρίς προσωπικότητα. Αυτό, είναι ένα τεράστιο λάθος. Το Αγιο Πνεύμα είναι το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, είναι ευαίσθητος και μπορεί κανείς να τον λυπήσει. Είναι εδώ στη γη για να καθοδηγεί τους Χριστιανούς στη ζωή αυτή με τη Θεϊκή σοφία, και να τους γεμίζει με την ίδια δύναμη που είχε και ο Ιησούς για να εκπληρώσουν το έργο που ο Ιησούς ανέθεσε στην εκκλησία Του. Αυτός, το Αγιο Πνεύμα εστιάζει σε κάποιον άλλο και όχι στον εαυτό Του. Όπως τα μάτια του σώματός μας μέσα από τα οποία βλέπουμε τα φυσικά πράγματα, σπάνια το Αγιο Πνεύμα εστιάζει στον εαυτό Του αλλά περισσότερο μας δείχνει τον Χριστό - Αυτόν, μέσα από τον οποίο όλη η ζωή φαίνεται κάτω από ένα καινούριο φως.


Στην Αγία Γραφή δηλώνεται ξεκάθαρα πως ο τρισυπόστατος Τριαδικός Θεός ενεργεί σαν μια οντότητα. Θα μπορούσαμε να φανταστούμε αυτό τον τρόπο που ενεργεί η Αγία Τριάδα (Πατέρας, Υιός, Αγιο Πνεύμα), αν φανταζόμασταν τον Πατέρα ως τον γενικό διευθυντή, τον Υιό ως τον αρχιτέκτονα και το Αγιο Πνεύμα ως τον εργολάβο.

Ακόμη οι Πατέρες της Εκκλησίας, μας δίνουν ένα υπέροχο παράδειγμα για να κατανοήσουμε, όσο το δυνατόν, το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Και Λένε: Όπως είναι ο ήλιος ένα πράγμα αλλά αποτελείτε απο τη φωτιά, το φώς και τις ακτίνες. Έτσι παρομοιάζουν την Αγία Τριάδα με τον ήλιο, όχι οτι έτσι ακριβώς είναι, αλλά για να κατανοήσουμε εμείς με το πεπερασμένο μυαλό μας. Ο Πατέρας φωτιά, ο Υιός φώς και το Άγιο Πνεύμα οι ακτίνες.
Σε όλη τη διακονία Του επάνω στη γη ο Ιησούς βασιζόταν απόλυτα στο Αγιο Πνεύμα. Πριν το Αγιο Πνεύμα έρθει επάνω Του στον Ιορδάνη ποταμό, ποτέ δεν κήρυξε ή δεν έκανε κάποιο θαύμα. Μετά την βάπτισή Του, ότι έκανε ήταν με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Όταν έφτασε ο χρόνος να αφήσει τους μαθητές Του, υποσχέθηκε πως από τον ουρανό θα τους έστελνε το Αγιο Πνεύμα, για να είναι ο Παράκλητος, ο βοηθός τους που θα τους προμηθεύει ότι χρειάζονται για τις πνευματικές τους ανάγκες. Αυτή η υπόσχεση εκπληρώθηκε την ημέρα της Πεντηκοστής όταν όλοι βαπτίσθηκαν με το Αγιο Πνεύμα.

Το βάπτισμα με το Αγιο Πνεύμα, είναι ένα υπερφυσικό γέμισμα με δύναμη από τον Θεό για να είναι αποτελεσματικοί οι Χριστιανοί στο έργο που ο Χριστός τους έχει αναθέσει.
Απόδειξη του βαπτίσματος με το Αγιο Πνεύμα είναι η γλωσσολαλιά, ("Το στόμα μιλΑει από το περίσσεμα της καρδιάς" Ματθ. 12:34) δηλαδή το να μιλάει κανείς σε μια γλώσσα που δεν την έμαθε ποτέ αλλά το Αγιο Πνεύμα του τη δίνει και βοηθάει τον Χριστιανό να χτίσει την δική του προσωπική πνευματική ζωή, με απ' ευθείας και συνεχόμενη επικοινωνία με τον Θεό. Είναι η πόρτα για μια ζωή όπου και τα χαρίσματα αλλά και ο καρπός του Αγίου Πνεύματος θα πρέπει να είναι φανερά. Στην εκκλησία της Καινής Διαθήκης αυτό το γεγονός το θεωρούσαν εντελώς φυσιολογικό και ίσχυε για όλους τους πιστούς.
Μετά το βάπτισμα με το Αγιο Πνεύμα, ο βασικός σκοπός της "γλωσσολαλιάς" είναι για προσωπική επικοινωνία με το Θεό, λατρεία και προσευχή. Ο Χριστιανός δεν καταλαβαίνει με το μυαλό του αυτά που λέει, αλλά το πνεύμα του έχει μια διαρκή επικοινωνία με τον Θεό και με αυτό τον τρόπο οικοδομεί τον εαυτό του.
Η πλήρης έκχυση του Αγίου Πνεύματος, πάντοτε προκαλεί μια ποικιλία από υπερφυσικές εκδηλώσεις. Μέσα από αυτές οι Χριστιανοί αποκτούν την ικανότητα να υπηρετούν ο ένας τον άλλο, σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από αυτό που θα μπορούσε η φυσική ικανότητα ή η μόρφωση να προσφέρει.
Το Άγιο Πνεύμα "εκπορεύεται αϊδίως[3] εκ του Πατρός"[4], και αποστέλλεται από τον Υιό, κατά την Θεία οικονομία, εν χρόνω στον κόσμο, τελειώνοντας το έργο της απολυτρώσεως, όπως ρητά αναφέρεται στο Ιωάν. 15:26[5]. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, μόνο "ο Πατήρ αιτία εστί...του Πνεύματος"[6], και όχι και ο Υιός, όπως δογμάτισαν οι Ρωμαιοκαθολικοί με το Φιλιόκβε. "Είνε προφανές, ότι το δι' Υιού οι Πατέρες ...δεν δύνανται να εννοώσιν, ως εννοούσιν αυτό οι Λατίνοι"[7].
Το Άγιο Πνεύμα έχει την αιτιατή αρχή του στον Πατέρα, με διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι ο Υιός. Έτσι ο Υιός γεννάται προαιωνίως, ενώ το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται προαιωνίως εκ του Πατρός, τα οποία αποτελούν και τα λεγόμενα Υποστατικά Ιδιώματα τους, δηλ. οι μή κοινές ιδιότητες που έχουν οι υποστάσεις της Τριάδας. Έτσι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται εκ του Υιού εκφαντορικώς, ως ενέργεια, αλλά δια του Πατρός υπαρκτικώς[8], δηλαδή φυσικώς. Είναι χαρακτηριστικό δε πως υπό το πρίσμα της Αυγουστίνιας θεολογίας, το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται υπαρκτικώς και από τον Υιό, καταργώντας τις ακοίνωτητες ιδιότητες της Αγίας Τριάδος, παρότι ο Γρηγόριος Νύσσης, αλλά και ο πνευματικός Πατήρ του Αυγουστίνου, Αμβρόσιος Μεδιολάνων διαφωνούν αναφέροντας πως το Άγιο Πνεύμα «εν τω μήτε μονογενώς εκ του Πατρός αποστήναι, και εν τω δι αυτού πεφηνέναι»[9], ενώ ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει, πως η διάκρισις των ιδιαζόντων (ακοινωνήτων) σημείων είναι ασύγχητος[10].
Γι'αυτό και ο ρόλος του Υιού στην ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος δεν είναι σχέση αιτίας, αλλά συγκατάθεσης. Ο Γρηγόριος Νύσσης διευκρινίζει αυτή τη σχεση, με την εξής διάκριση «Η διαφορά Υιού και Πνεύματος ως προς την εμφάνιση στην ύπαρξη, στην έλευση, στην ύπαρξη αυτών των δύο, είναι ότι ο μεν Υιός προέρχεται προσεχώς (ήτις άμεσα) εκ του Πατρός, εκ του αιτίου, το δε Πνεύμα προέρχεται δι’ Εκείνου που προέρχεται προσεχώς, δηλαδή δια του Υιού». Έτσι τονίζει ότι «κατά αυτόν τον τρόπο, η μεσιτεία, η μεσολάβηση του Υιού στη θεία ζωή, στη θεία ύπαρξη διαφυλάττει την ιδιότητά Του ως Μονογενούς». Για να παραμείνει ο Υιός ως ο Μονογενής, πρέπει να Του αναγνωρίστεί το «προσεχώς», διότι αλλιώς θα είχαμε δύο Υιούς κατά κάποιο τρόπο. Ενώ δηλαδή η φυσική, η ουσιώδης σχέση του Πνεύματος προς τον Πατέρα δεν καταργείται, διότι στον Υιό υπάρχει όλη η θεία φύση και συνεπώς, ως προς τη φύση, κοινωνεί με τον Πατέρα και το Πνεύμα, έρχεται στην ύπαρξη δια της μεσολαβήσεως του Υιού. Αυτό δεν έχει σχέση με το Filioque στο επίπεδο της αϊδίου υπάρξεως του Θεού, γιατί τόσο ο Υιός όσο και το Πνεύμα δεν είναι αίτια. Δηλαδή, ενώ ο Υιός μπορεί κατά κάποιο τρόπο να μεσολαβεί στο να έρθει στην ύπαρξη το Άγιο Πνεύμα, αυτό δεν κάνει τον Υιό αίτιο του Πνεύματος, καθώς Το αίτιο παραμένει μόνο ο Πατήρ. Η διευκρίνιση αυτή, διατηρεί την αρχή, τη βασική Χριστιανική πίστη, ότι μόνο ο Πατήρ είναι ο αίτιος και ότι ο Υιός με κανένα τρόπο δεν μπορεί να νοηθεί ως συναίτιος της υπάρξεως του Πνεύματος.

Αγιογραφικά εδάφια περί του Αγίου Πνεύματος

Στη συνέχεια, παρατίθενται μερικά χωρία που δείκνύουν το Άγιο Πνεύμα ως πρόσωπο:
«Ο δε Παράκλητος, το Πνεύμα το ΄Αγιον ό πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου, Εκείνος υμάς διδάξει πάντα και υπομνήσει υμάς πάντα ά είπον υμίν».[11]
«Όταν δε έλθη Εκείνος, το Πνεύμα τής αληθείας, οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν. Ου γαρ λαλήσει αφ' εαυτού, αλλ’ όσα αν ακούση λαλήσει και τα ερχόμενα αναγγελεί υμίν. Εκείνος εμέ δοξάσει, ότι εκ τού εμού λήψεται και αναγγελεί υμίν».[12]
«Είπεν δε το Πνεύμα τω Φιλίππω: πρόσελθε και κολλήθητι τω άρματι τούτω».[13]
«Ήσαν δε εν Αντιοχεία κατά την ούσαν εκκλησίαν προφήται και διδάσκαλοι ό τε Βαρναβάς και Συμεών ο καλούμενος Νίγερ και Λούκιος ο Κυρηναίος, Μαναήν τε Ηρώδου τού τετράρχου σύντροφος, και Σαύλος. Λειτουργούντων δε αυτών τω Κυρίω και νηστευόντων, είπεν το Πνεύμα το Άγιον: "Αφορίσατε δή μοι τον Βαρναβάν και Σαύλον εις το έργον ό προσκέκλημαι αυτούς". Τότε νηστεύσαντες, και προσευξάμενοι και επιθέντες τας χείρας αυτοίς απέλυσαν».[14]
«Έδοξεν γαρ τω Αγίω Πνεύματι και ημίν, μηδέν πλέον επιτίθεσθαι υμίν βάρος, πλην τών επαναγκές τούτων».[15]
«Ωσαύτως δε και το Πνεύμα συναντιλαμβάνεται ταις ασθενείαις ημών, το γαρ τι προσευξόμεθα καθό δει ουκ οίδαμεν, αλλ’ αυτό το Πνεύμα υπερεντυγχάνει υπέρ ημών στεναγμοίς αλαλήτοις. Ο δε ερευνών τας καρδίας, οίδεν τι το φρόνημα του Πνεύματος, ότι κατά Θεόν εντυγχάνει υπέρ αγίων».[16]
«Ημίν δε ο Θεός απεκάλυψεν δια του Πνεύματος Αυτού, το γαρ Πνεύμα πάντα ερευνά και τα βάθη του Θεού. Τις γαρ οίδεν ανθρώπων τα τού ανθρώπου ει μη το πνεύμα του ανθρώπου το εν αυτώ; Ούτως και τα τού Θεού, ουδείς οίδεν ει μη το Πνεύμα τού Θεού».[17]
«Πάντα δε ταύτα ενεργεί το εν και το αυτό Πνεύμα, διαιρούν ιδία εκάστω καθώς βούλεται».[18]
«Και μη λυπείτε το Πνεύμα το Άγιον του Θεού, εν ω εσφραγίσθητε εις ημέραν απολυτρώσεως».[19]

Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ ΗΜΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

Η εορτή της Πεντηκοστής είναι εορτή της Αγίας Τριάδος, αφού με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι Τριαδικός. Και προηγουμένως τόσο στην Παλαιά Διαθήκη, σκιωδώς, όσο και στην διδασκαλία του Χριστού οι άνθρωποι μάθαιναν το Τριαδικό του Θεού, αλλά απέκτησαν εμπειρική πείρα της τριαδικής υποστάσεως του κατά την Πεντηκοστή. Έτσι, η Πεντηκοστή είναι εορτή της ορθοδόξου θεολογίας.Κάνοντας λόγο για ορθόδοξη θεολογία λέμε ότι άλλο είναι ο λόγος περί του Θεού (θεολογία) και άλλος ο λόγος περί της ενσαρκώσεως (οικονομία). Επομένως, την ημέρα της Πεντηκοστής θεολογούμε ορθόδοξα, γιατί μαθαίνουμε ότι ο Θεός είναι Τριαδικός, Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Σύμφωνα με την ορθόδοξη αποκαλυπτική διδασκαλία ο Πατήρ είναι άναρχος, αναίτιος και αγέννητος, δηλαδή δεν έχει από κανέναν την αιτία της υπάρξεώς Του. Ο Υιός προέρχεται από τον Πατέρα γεννητώς, το δε Άγιον Πνεύμα προέρχεται από τον Πατέρα εκπορευτώς. Αυτοί οι όροι αγεννησία, γέννηση και εκπόρευση, μας αποκαλύφθηκαν από τον Χριστό και δεν μπορούμε να τους κατανοήσουμε λογικά, γι’ αυτό και πάλι παραμένουν μυστήριο. Το γεγονός είναι ότι ο Υιός και το Πνεύμα προέρχονται από τον Πατέρα με διαφορετικό τρόπο, δηλαδή έχουν ιδιαίτερο υποστατικό ιδίωμα, τρόπο υπάρξεως, αλλά έχουν την ίδια ουσία με Αυτόν.Παρά το ότι ο Πατήρ είναι προβολεύς, ο Υιός γέννημα του Πατρός και το Άγιον Πνεύμα πρόβλημα, δηλαδή εκπόρευμα, εν τούτοις έχουν την ίδια φύση·ουσία και δόξα·ενέργεια. Και τα τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος είναι ομοούσια, ομόδοξα, ομοδύναμα, και κανένα δεν είναι μεγαλύτερο από το άλλο. Δηλαδή, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα δεν είναι μικρότερης αξίας από τον Πατέρα. Και όταν κάνουμε λόγο για Πρώτο, Δεύτερο και Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, δεν τα αξιολογούμε κατά την αξία, την ανωτερότητα και την δύναμη, αλλά κατά τον τρόπο της υπάρξεώς τους (Μ. Βασίλειος). Τελικά, η λογική του ανθρώπου, αλλά και οι ανθρώπινες έννοιες και λέξεις είναι αδύνατες να διατυπώσουν το μυστήριο του Τριαδικού Θεού.Οι άγιοι Πατέρες έζησαν αυτό το μυστήριο, όσο ήταν δυνατόν, κατά την αποκαλυπτική εμπειρία. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος κάνει λόγο για τρία φώτα τα οποία τον περιέλαμψαν κατά την αποκάλυψη που είχε. Γράφει: «Ου φθάνω το έν νοήσαι, και τοις τρισί περιλάμπομαι, ου φθάνω τα τρία διελείν και εις το έν αναφέρομαι».Το μυστήριο της Αγίας Τριάδος μας αποκαλύφθηκε από τον Ίδιο τον Χριστό, ο Οποίος μιλώντας στους Μαθητάς Του είπε ότι το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα και πέμπεται από Αυτόν τον Ίδιο (Ιω. ιε’, 26). Αυτό σημαίνει ότι ο Υιός του Θεού δεν συμμετέχει στην εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος, αλλά συμμετέχει στην πέμψη και αποστολή του στον κόσμο, και αυτή η πέμψη είναι η κατ’ ενέργεια φανέρωση του Αγίου Πνεύματος. Έτσι, όπως εξηγεί ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, το Πνεύμα το Άγιον εκπορεύεται εκ του Πατρός, αλλά μπορούμε να πούμε ότι πέμπεται δια και εκ του Υιού, μόνον κατά την ενέργεια και φανέρωσή Του στον κόσμο, και όχι κατά την κατ’ ουσίαν ύπαρξή Του. Άλλο η ύπαρξη του Αγίου Πνεύματος και άλλο η κατ’ ενέργεια φανέρωσή Του.Ο Πατήρ είναι απροσδεής και γεννά προ πάντων των αιώνων, αϊδίως, ίσον με τον εαυτό Του Θεό, τον Υιό, και ίσον εκπορεύει Θεό, το Άγιον Πνεύμα, χωρίς να χωρισθή η θεότητα με την διαίρεση των Προσώπων, αλλά είναι ενωμένη ασυγχύτως με την απαρίθμηση της Τριάδος. Το ότι ο Υιός γεννήθηκε από τον Πατέρα, και το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα, δεν σημαίνει ότι είναι νεώτερα από Αυτόν, αφού δεν παρεμβάλλεται χρόνος μεταξύ της αγεννησίας του Πατρός και της γεννήσεως του Υιού, όπως και της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος. Τα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος είναι αΐδια, συνάναρχα, ομοταγή και ομότιμα (Λέων ο σοφός).

Ο αληθινός χριστιανός


Ο χριστιανός και μέσα στις μεγαλύτερες αντιξοότητες και δυσκολίες βλέπει Φώς, έχει Ελπίδα. Εγγύηση της ελπίδας είναι ο Χριστός. Βλέπει τα σύννεφα, δέν τρέφει αυταπάτες, αλλά υψώνεται πάνω πάνω απ' αυτά και βλέπει τον Ήλιο. Έτσι μπορεί και στέκεται στα πόδια του μέσα στη μεγαλύτερη καταιγίδα, στη πιό φοβερή θύελλα. Ξέρει, " Όποιου του μέλλει Ανάσταση, τον Γολγοθά περνάει".

Γυρίσματα Γαλήνης

Η Ελλάδα βρίσκεται στο πιό χαρμόσυνο γύρισμα της αλλαγής. Ο Κύριος φροντίζει γι' αυτό. Τα ζιζάνια και οι ηλεκτρονικές κάρτες στόπ! Κρατηθείτε καλοί μου άνθρωποι, η γή δεν θα πάθει άλλο κακό ούτε οι άνθρωποι. Ο Κύριος φρόντισε να γίνουν με μαθηματική ακρίβεια τα καλά γυρίσματα στη γαλήνη. Οι δουλειές θα ανοίξουν και ο κόσμος θα έχει το απαραίτητο. Χριστιανοί ορθόδοξοι πρέπει να δώσετε και εσείς μάχη για την έξοδο αυτό τον καιρό. Γίνετε πνευματικά παιδιά του Χριστού. Μή σας ξεγελά ο βεελζεβούλ με δήθεν επενδύσεις και μετά μπλούμ στο βυθό! Για να πάει κανείς στην ουράνια και παντοτινή του κατοικία πρέπει να κάνει όπως η αράχνη το πλέγμα. Θα μου πείς πώς γίνεται; Μα βοηθώντας πρωτίστως τους ανήμπορους αλλά και με το να βγάλεις τον εγωισμό απο πάνω σου. Τότε θα δείς πραγματικές Χαρές! Εμπρός γίνετε γυρολόγοι του πνέυματος όπως τότε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Η ουράνια σκάλα είναι μεταξένια μόνο όταν μπορείς να ελέγξεις τον εαυτό σου απο κακίες και εγωισμούς. Το Άγιο Πνεύμα κοντά σας.

Ιωσήφ

Παρασκευή 10 Ιουνίου 2011

Να τηρείτε τις παραδόσεις γιατί θα χαθούμε...

Μητροπολίτης Πατρών "Να τηρείτε τας παραδόσεις, γιατί θα χαθούμε"

undefinedΜε λαμπρότητα τελέστηκε σήμερα στο παρεκκλήσι του Προφήτη Ηλία του Επισκοπείου της Μητροπόλεως Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού ο πανηγυρικός εσπερινός, επί τη εορτή του Αγίου Κυρίλλου Πατριάρχου Αλεξανδρείας.
Στο πανηγυρικό εσπερινό χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος, συγχοροσταντούντων των Μητροπολιτών Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου, Κηφισίας κ. Κυρίλλου και Φαναρίου Αγαθαγγέλου.
Μετά το πέρας του εσπερινού ο Μητροπολίτης Κηφισίας κ. Κύριλλος, ευχαρίστησε τους Αγίους Αρχιερείς οι οποίοι τον τίμησαν με την παρουσία τους.
Εν συνεχεία τον Θείο Λόγο κήρυξε ο Σεβ. Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος, ο οποίος αναφέρθηκε στον Άγιο Κύριλλο Πατριάρχη Αλεξανδρείας, ενώ τόνισε ότι ο Μητροπολίτης Κηφισίας κ. Κύριλλος εορτάζει για πρώτη φορά τα ονομαστήρια του ως αρχιερέας.
«Όλοι οι πατέρες, οι άγιοι, οι όσιοι και οι νεομάρτυρες της Αγίας μας Εκκλησίας, αγωνίστηκαν για την Αγία Πίστη, και για την αλήθεια ότι ένας είναι ο Θεός», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Χρυσόστομος.
Εν συνεχεία ο μητροπολίτης Πατρών τόνισε: «Αδελφοί μου χριστιανοί να τηρείτε τας παραδόσεις, και να ακούτε τους πατέρες οι οποίοι δίδαξαν αυτές τις αλήθειες. Μέσα στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, σε καιρούς αφιλίας με τον Θεό και τον άνθρωπο, σκλαβιάς πνευματικής.»
«Πρέπει όλοι μας να κατανοήσουμε ότι εάν δεν μείνουμε πιστοί στις παραδόσεις, στην πίστη μας και σε ότι παραλάβαμε από τους αγίους πατέρες μας, θα χαθούμε και σαν Γένος, και σαν έθνος, και σαν άνθρωποι και σαν κοινωνία», πρόσθεσε με στεντόρεια φωνή ο κ. Χρυσόστομος.
Εν συνεχεία υπογράμμισε: "Είναι μονόδρομος αυτός ο δρόμος, δεν μπορούμε να στρίψουμε γιατί θα καταστραφούμε. Πρέπει αυτόν τον δρόμο να ακολουθήσουμε εάν θέλουμε να σωθούμε..."

AΠΟΔΕΙΞΗ ΥΠΑΡΞΕΩΣ ΘΕΟΥ

Η ΤΕΛΕΙΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ!!! (Δίδαγμα)



Μια φορά πήγε κάποιος στο κουρείο για το καθιερωμένο κούρεμα και ξύρισμα. Καθώς ο κουρέας άρχισε να δουλεύει, άρχισε μια καλή συζήτηση. Μίλησαν για τόσα πολλά πράγματα και πάρα πολλά θέματα… Όταν τελικά άγγιξαν το θέμα της θρησκείας και του Θεού, ο κουρέας αναφώνησε: ‘
Δεν πιστεύω ότι ο Θεός υπάρχει.’ ‘Γιατί το λες αυτό;’ ρώτησε ο πελάτης. Και ο κουρέας είπε: ‘Λοιπόν, απλά βγες έξω στο δρόμο για να καταλάβεις γιατί ο Θεός δεν υπάρχει. Πες μου γιατί αν ο Θεός υπάρχει, υπάρχουν τόσοι διεστραμμένοι; Γιατί τόσα εγκαταλελειμμένα παιδιά; Αν ο Θεός υπήρχε, δε θα υπήρχε ούτε δυστυχία ούτε πόνος. Δε μπορώ να φανταστώ ένα Θεό που αγαπάει και συμπονεί να επιτρέπει όλα αυτά που γίνονται.’ Ο πελάτης το σκέφτηκε για μια στιγμή, αλλά δεν απάντησε γιατί δεν ήθελε να χαλάσει τη συζήτηση. Ο κουρέας τελικά τελείωσε τη δουλειά του και ο πελάτης έφυγε. Όμως μόλις έφυγε από το κουρείο, είδε ένα άντρα στο δρόμο με μακρυά κατσαρά βρώμικα μαλλιά και γένια. Φαινόταν πολύ βρώμικος και απεριποίητος. Εκείνη τη στιγμή ο πελάτης γύρισε πίσω και ξαναμπήκε στο κουρείο. Τότε είπε στον κουρέα: ‘Ξέρεις τι; Οι κουρείς δεν υπάρχουν!‘ ‘Πως μπορείς να το λες αυτό;’ ρώτησε ο έκπληκτος κουρέας. ‘Είμαι εδώ και είμαι κουρέας! Μόλις σε κούρεψα, τι είναι αυτά που λες;’ ‘Όχι!’ απάντησε ο πελάτης και εξήγησε: ‘Οι κουρείς δεν υπάρχουν γιατί αν υπήρχαν, δε θα υπήρχαν αχτένιστοι άνθρωποι και με μακρυά βρώμικα μαλλιά, όπως ο τύπος απ’ έξω.‘ ‘Μα… οι κουρείς ΌΝΤΩΣ υπάρχουν! Αυτό συμβαίνει όταν οι άνθρωποι δεν έρχονται σε μένα.’ ‘Ακριβώς!’ απάντησε ο πελάτης. ‘Αυτό είναι το θέμα! Ο Θεός, επίσης ΥΠΑΡΧΕΙ! Και αυτό συμβαίνει όταν οι άνθρωποι δεν πηγαίνουν σε Αυτόν και δεν αναζητούν σε Αυτόν βοήθεια. Γι’ αυτό υπάρχει τόσος πόνος και δυστυχία στον κόσμο.’
( Η φωτογραφία είναι αληθινή και τραβήχτηκε "τυχαία" απο μία προσκυνήτρια στα Ιεροσόλυμα, όταν εμφάνισε το φίλμ αποτυπώθηκε η μορφή Του Χριστού που συνομιλεί με τον προφήτη Ηλία και πίσω του είναι ο αρχάγγελος Μιχαήλ).

Τετάρτη 8 Ιουνίου 2011

ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Βίος
Ο Κύριλλος γεννήθηκε σε μία μικρή πόλη (Θεοδόσιος), κοντά στη σημερινή Μαχαλά ελ-Κουμπρά. Ήταν γιος εύπορης οικογένειας της πόλης και ανηψιός -από την πλευρά της μητέρας του- του πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόφιλου. Εκπαιδεύτηκε στην Αλεξάνδρεια, στην Κατηχητική Σχολή, όπου παρακολούθησε παραδόσεις του Δίδυμου του Τυφλού. Φέρεται πως έλαβε την τυπική εκπαίδευση της εποχής του μελετώντας γραμματική από την ηλικία των 12 έως 14 ετών (390-392), ρητορική από το 15 έως τα 20 (393-397) και τελικά θεολογία και βιβλικές σπουδές (398-402). Κατόπιν χειροτονήθηκε αναγνώστης, στη συνέχεια διάκονος και πρεσβύτερος από τον θείο του Θεόφιλο.
Το 403 συνόδευσε τον θείο του Θεόφιλο στην Κωνσταντινούπολη και ήταν παρών στην παρά την Δρυν Σύνοδο η οποία καθαίρεσε τον Ιωάννη Χρυσόστομο. Ο ίδιος τον θεωρούσε ένοχο των υφιστάμενων κατηγοριών[2].
Cyril of Alexandria.jpg
Για την καλύτερη πνευματική ανάπτυξή του και τον πληρέστερο καταρτισμό του, κατέφυγε σε μονές της Αιγύπτου, όπου ασκήτευε για ένα χρονικό διάστημα. Έλεγε μάλιστα σχετικά: «Εις χείρας πατέρων τεθράμμεθα ορθοδόξων και αγίων». Λέγεται ότι ο θείος του Θεόφιλος τον έστειλε μετά τις σπουδές του, στις μονές της Νιτρίας. Έμεινε για 5 χρόνια στη μονή του Αγίου Μακαρίου, μελετώντας την Αγία Γραφή και ασκούμενος υπό την καθοδήγηση του γέροντος Σεραπίωνος.
Μετά το θάνατο του Θεοφίλου, στις 15 Οκτωβρίου του 412, προβλήθηκε ως διάδοχός του, όπως και ο αρχιδιάκονος Τιμόθεος, ο οποίος ήταν αξιόλογος κληρικός και μάλιστα αρεστός στην αριστοκρατία της αλεξανδρινής κοινωνίας καθώς και στη δημόσια διοίκηση της πόλεως. Τελικά Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας εξελέγη ο Άγιος Κύριλλος, που ενθρονίσθηκε στις 17 Οκτωβρίου 412 και διεποίμανε την Εκκλησία της Αλεξανδρείας επί 32 έτη.

[Επεξεργασία] Η δράση του ως Επισκόπου Αλεξανδρείας

Οι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας, άλλοι από τους οποίους ήταν Χριστιανοί, άλλοι Εθνικοί και άλλοι Ιουδαίοι, είχαν τη φήμη ταραχοποιών.[3] Ο Κύριλλος ως επίσκοπος έλεγχε την κοινωνική ανισότητα και καυτηρίαζε την αναλγησία των πλουσίων, ενώ παράλληλα προέτρεπε τους πιστούς να ζουν σύμφωνα με το ιδεώδες της χριστιανικής ζωής και αγάπης και τους συνιστούσε να ζουν ζωή σύμφωνη με το θέλημα του Θεού και το χριστιανικό τους όνομα. Επίσης αντιμετώπισε διάφορες αιρέσεις και σχίσματα που εμφανίστηκαν στην τότε εκκλησία, υπολείμματα των οποίων διασώζονται ακόμη, όπως και των Αρειανών, Μαρκίωνος, Παύλου Σαμοσατέως, Ναυατιανών. Για να αντιμετωπίσει το μαντείο των Εθνικών στο Μένουθις, μετέφερε λείψανα των Μαρτύρων Κύρου και Ιωάννου και των Παρθένων Θεοκτίστης, Ευδοξίας και της μητέρας τους Αθανασίας, τα οποία είχαν βρεθεί σε αρχαίο χριστιανικό ναό του Αποστόλου Μάρκου, στο ναό των Ευαγγελιστών, τον οποίο ανήγειρε ο Θεόφιλος.
Καταδιώχθηκε από τους Νοβατιανούς που ήταν σχισματικοί[4], επειδή επέφερε πλήγματα στις αιρετικές τους θέσεις, με τα επιχειρήματά του, και κατόπιν συγκρούστηκε από τους Ιουδαίους, οι οποίοι είχαν ισχυρή συναγωγή στην Αλεξάνδρεια, και επιτίθονταν στη Χριστιανική κοινότητα της πόλης παραμένοντας ατιμώρητοι. Μετά από επεισόδια στα οποία αρχικά οι Ιουδαίοι παρακίνησαν τον Έπαρχο Ορέστη να μαστιγώσει δημόσια τον γραμματικό Ιέρακα, φίλο του Κυρίλλου, ως υποκινητή στάσης, ο Επίσκοπος απευθύνθηκε στους προύχοντες των Ιουδαίων παρακαλώντας να σταματήσουν αυτές τις ενέργειες. Όμως εκείνη τη νύχτα Ιουδαίοι άρχισαν να διαδίδουν φήμες ότι πυρπολούνταν ο ναός του αγίου Αλεξάνδρου, και έπιασαν σε ενέδρα Χριστιανούς που έτρεχαν να περισώσουν το ναό, δολοφονώντας πολλούς από αυτούς. Για τα επεισόδια αυτά δεν έγιναν κρατικές διώξεις. Όμως ο Κύριλλος, ενεργώντας ίσως βάση ειδικών δικαιωμάτων του πάπα Αλεξανδρείας, κατέσχε τις συναγωγές των Ιουδαίων και απέλασε τους Ιουδαίους από την Αλεξάνδρεια, δημεύοντας παράλληλα την περιουσία αυτών που πρωτοστάτησαν στις δολοφονίες. Για τα μέτρα του αυτά, ο Κύριλλος ήρθε σε αντιλογία με τον Εθνικό έπαρχο της πόλης, Ορέστη.[5]
Μετά από τα επεισόδια αυτά δολοφονήθηκε με φριχτό τρόπο η φιλόσοφος Υπατία για πολιτικούς λόγους από έναν εξαγριωμένο όχλο Χριστιανών με επικεφαλής τον αναγνώστη Πέτρο,[6] επειδή θεωρήθηκε υπεύθυνη για τη μη συμφιλίωση του μαθητή της, Επάρχου Ορέστη, με τον Κύριλλο. [7]. Αυτό είναι το πλαίσιο της δολοφονίας της Υπατίας όπως το περιγράφει ο Σωκράτης. Όμως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι την άποψη αυτή "ο Κύριλλος την υιοθετούσε"[8]. Για το φόνο αυτό ο Κύριλλος κατηγορείται μέχρι σήμερα, ως υπεύθυνος γι' αυτόν, μάλιστα κάποιοι φτάνουν να γράψουν ότι ο ίδιος ο Κύριλλος έβγαλε πύρινο λόγο σε μια εκκλησία παρακινώντας τους Αλεξανδρείς να δολοφονήσουν τη φιλόσοφο. Στην πραγματικότητα ο Κύριλλος τότε έλειπε από την πόλη, και ζητήθηκε η δική του γρήγορη επιστροφή από τους Εθνικούς, για να επικρατήσει πάλι η ειρήνη[9]. Αλλά επίσης κανένα στοιχείο δεν προσφέρεται και από τη Σούδα για το "ότι ο Κύριλλος είχε οποιαδήποτε συμβολή στο έγκλημα."[10]. Εϊναι όμως γεγονός ότι διάφοροι συγγραφείς κατά καιρούς υποστήριξαν μια σειρά συμπερασμάτων που περιλαμβάνει:
  • Την άμεση ανάμιξη του Κυρίλλου (που έστειλε ανθρώπους να θανατώσουν την Υπατία), είτε την εκδοχή ότι γνώριζε πως συγκεκριμένος όχλος σκόπευε να σκοτώσει την Υπατία και δεν τους εμπόδισε.
  • Την έμμεση ανάμιξη του Κυρίλλου ως υπεύθυνος για τις ταραχές και τον φανατισμό του όχλου που τελικά οδήγησε στο έγλημα χωρίς όμως πρόθεση του ιδίου οπότε το γεγονός εντάσσεται στην γενικότερη διαμάχη χριστιανών ειδωλολατρών[11].
  • Την αθώωσή του για το γεγονός ως μη υπευθύνου ή εμπλεκομένου στον φόνο αυτό.

Εναντίον του Κυρίλλου έδρασε και ο αιρετικός Νεστόριος, χρησιμοποιώντας τις προσωπικές του γνωριμίες. Μετά την 3η Οικουμενική Σύνοδο στην Έφεσο, η οποία είχε συνεδριάσει ειρηνικά και είχε προβεί σε τελικές αποφάσεις, έγινε προσπάθεια από τον Νεστοριανό αυτοκρατορικό εκπρόσωπο και τον οπλισμένο στρατό του της αυτοκρατορικής φρουράς, να στηρίξει μια δεύτερη ψευτοσύνοδο των Νεστοριανών, (οι οποίοι έφθασαν επίτηδες καθυστερημένοι για να βρουν ερείσματα), σε βάρος της πρώτης ειρηνικής. Η δεύτερη, έγινε προσπάθεια να επιβληθεί με τη βία και την απάτη. Για το σκοπό αυτό, απέκλεισαν στην Έφεσο τον Κύριλλο και τους άλλους Ορθοδόξους, για να μη μάθουν οι άλλες Εκκλησίες τα αποτελέσματα της πρώτης Συνόδου, και να νομίζουν ότι η σύνοδος η κανονική ήταν δήθεν η δεύτερη. Έτσι θα έπαιρναν οι άλλοι επίσκοποι ψευδή πληροφορία υπέρ του Νεστορίου, και θα λάβαιναν Μονοφυσιτική πορεία. Όμως ο Κύριλλος μπόρεσε να περάσει σχετική επιστολή προς τον έξω κόσμο, μέσα στο μπαστούνι ενός ζητιάνου. Η δημοσιοποίηση της επιστολής προκάλεσε τη διαδήλωση που ανάγκασε τον αυτοκράτορα να σταματήσει τον αποκλεισμό, και να πάψει να στηρίζει τον Νεστόριο με τη βία κατά των Ορθοδόξων.[12]

[Επεξεργασία] Κριτικές

Οι συγκρούσεις στις οποίες ενεπλάκη ο Κύριλλος οδήγησαν ορισμένους στο να παρεξηγήσουν τις προθέσεις του, ή κάποιους αιρετικούς από τους αντιπάλους του να τον συκοφαντήσουν, μια και εξαιτίας του δεν κατάφεραν να περάσουν τις, αντίθετες με τις δικές του, απόψεις τους. Σύγχρονοι του, όπως ο Ισίδωρος Πηλουσίου (Άγιος Ισίδωρος Πηλουσιώτης), τον οποίο ο Φώτιος χαρακτηρίζει «ιερατικής και ασκητικής πολιτείας κανών», ανέφερε για τον Κύριλλο ότι ήταν «άνθρωπος αποφασισμένος να επιδιώξει τα προσωπικά του μίση αντί να ερευνήσει την αληθινή πίστη του Ιησού Χριστού». Ο δε Επίσκοπος Θεοδώρητος Κύρου, προφανώς έχοντας χάσει τη δυνατότητα να περάσει στην Εκκλησία τα αιρετικά του δόγματα, χαιρέτησε τον θάνατο τού Κύριλλου με τα εξής λόγια: «Οι ζώντες είναι ευτυχείς. Ο νεκροί πιθανόν να λυπούνται καθώς φοβούνται που θα επιφορτιστούν με την συντροφιά του. [...] Το συνάφι των νεκροθαφτών ας βάλει πάνω στον τάφο του έναν τεράστιο, βαρύ βράχο, έτσι ώστε να μην μπορέσει να επιστρέψει πίσω και πάλι και φανερώσει ξανά τον άπιστο νου του. Ας πάρει τα νέα δόγματά του μαζί του στην Κόλαση, και να τα διδάσκει στους κολασμένους όλη μέρα και νύχτα»[13].
Παράλληλα, ο Σωκράτης ο Σχολαστικός ο οποίος αθωώνει τον Κύριλλο για το φόνο της Υπατίας, του καταλογίζει το ότι αναγόρευσε σε μάρτυρα τον μοναχό Αμμώνιο, ο οποίος κατά τη διάρκεια επεισοδίου χτύπησε με πέτρα τον Έπαρχο Ορέστη και στη συνέχεια συνελήφθη και βασανίστηκε μέχρι θανάτου από τη φρουρά του Επάρχου.[14]

[Επεξεργασία] Έργο του Κυρίλλου

Ο Κύριλλος είναι από τους κορυφαίους δογματικούς της ορθόδοξης Εκκλησίας και έχει γράψει πολλά θεολογικά συγγράμματα, που ως σήμερα αποτελούν πηγή σοφίας και έμπνευσης, όχι μόνο για τους Ορθοδόξους, αλλά και για τους Αντιχαλκηδόνιους. Χαρακτηρίζει το Χριστό κατά την Θεία Του φύση ως «του Πατρός φύσει Υιός και υπέρ ημάς Λόγος», «εκ Θεού Λόγος», «άνωθεν εκ Θεού Πατρός», ο οποίος είναι Θείος Λόγος και ο οποίος «οικονομικώς κατεφοίτησε δι' ημάς εις ανθρωπότητα», «γέγονε σαρξ» και «καθ' ημάς άνθρωπος», «ηνώθη κατά φύσιν και καθ' υπόστασιν τη σαρκί». Έτσι, η Παναγία είναι Θεοτόκος, διότι στον Όρο αυτό συμπεριλαμβάνεται και το πραγματικό της Θείας ενανθρωπήσεως του Λόγου, της κατά σάρκα γεννήσεως του Θεού από την Παρθένο και της υποστατικής ενώσεως των δύο φύσεων στο πρόσωπό του. Ο Όρος Θεοτόκος συνοψίζει άριστα την ενότητα του προσώπου του Χριστού.

[Επεξεργασία] Τελευταία χρόνια και αγιοποίηση

Ο Κύριλλος πέθανε στις 27 Ιουνίου του έτους 444 μ.Χ.. Έχει ανακηρυχθεί άγιος και η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 9 Ιουνίου, αλλά και στις 18 Ιανουαρίου, μαζί με αυτήν του προκατόχου του Αγίου Αθανασίου. Η Καθολική εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 27 Ιουνίου, ενώ η Λουθηρανική στις 9 Φεβρουαρίου

Τρίτη 7 Ιουνίου 2011

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ

Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Στρατηλάτου (8 Ιουνίου).




Τὸ σεπτὸ σκήνωμα τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στρατηλάτου ( 8 Φεβρουαρίου) μετετέθη, στὶς 8 Ἰουνίου, ἀπὸ τὴν Ἡράκλεια τῆς Ποντικῆς, στὸ προγονικὸ κτῆμα τοῦ Ἁγίου, στὰ Εὐχάιτα, κατὰ τὴν ἐπιθυμία τοῦ Ἁγίου τὴν ὁποία ἐξέφρασε πρὸ τῆς ἐκτομῆς αὐτοῦ στὸ γραμματέα του Οὔαρο. Ἐκ τοῦ λειψάνου αὐτοῦ τὴ σιαγόνα ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντίνος Θ’ ὁ Μονομάχος (1042 – 1055) ἐδώρισε διὰ χρυσοβούλλου στὴ μονὴ Μεγίστης Λαύρας Ἁγίου Ὄρους.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.Δωρεῶν θεοσδότων ὄλβον ἀκένωτον, τὴν τῶν σεπτῶν σου λειψάνων θήκην πλουτοῦντες σοφέ, τὴν μετάθεσιν αὐτῶν πανηγυρίζομεν, ἁγιασμοῦ τὰς δωρεάς, πορισόμενοι πιστῶς, Θεόδωρε Στρατηλάτα· διὸ μὴ παύσῃ πρεσβεύων, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Εἰ καὶ ἐν τάφῳ.Εἰ καὶ νεκρὸς ἐν τῇ θήκῃ κατάκεισαι, ἀλλὰ ζωὴν ἐκτρυγᾷς τὴν αἰώνιον, καὶ βλυστάνεις διαπαντός, πηγὴν δωρεῶν, τοῖς προσψαύουσι πόθῳ τῶν θείων λειψάνων σου, καὶ τὴν σὴν ἐξαιτοῦσι ταχεῖαν ἀντίληψιν, ὁ Στρατηλάτης τοῦ Λόγου Θεόδωρος.

Μεγαλυνάριον.Πνέουσα τὴν χάριν τὴν μυστικήν, ὡς ἀνθώδης κῆπος, τῶν Λειψάνων σου ἡ σορός, ἐκ τῆς Ἡρακλείας, τῇ σῇ πατρίδι ἧκε, Θεόδωρε τρισμάκαρ, ἀξιοθαύμαστε.